Hallerimiz

Yönetmen olmak: 3, 2, 1 fular!

Televizyonda prodüktör, editör ve muhabir olmayı anlattık. Peki otoritesinden sual olunmaz yönetmenler kimdir ve ne iş yaparlar?

Bir televizyon kanalı düşünün. Program çekmek veya haber bülteni yayınlamak için editör, prodüktör, sunucu, teknik yönetmen, kameraman, ışıkçı, dekorcu, sesçi, resim ve playout seçici ile KJ operatöründen oluşan kalabalık bir reji ekibi vardır. Ancak bu ekipte biri eksik. Sizce kim? Evet doğru bildiniz, ‘yönetmen’ eksik. Tüm ekip hazır olsa da “3, 2, 1 kayıt” diyecek ve yayını başlatacak tek kişi yönetmendir. O olmazsa program çekilemez, haber bülteni başlayamaz.

Peki bu kadar mı, yönetmen sadece “kayıt” diye bağıran kişi midir? Tabii ki hayır. O zaman yönetmen kimdir, ne yapar anlatmaya başlayayım:

  • Bir programın yayın akışını tüm ekiple birlikte hazırlayan ve yayın sırasında akışa en çok hakim olması gereken kişidir.
  • Yayından önce stüdyodaki tüm düzenin oluşturulmasını sağlamak, ön kontrolleri yapmak, yayın için gerekli tüm malzemelerin (jenerik, VTR, DSF, teaser gibi) doğru, çalışır ve hazır olduğundan emin olmak zorundadır.
  • İyi bir yönetmen haber bülteni, tartışma, yemek ve müzik programı ayırt etmeden her tür programı çekebilecek kapasitedeki kişidir.
  • Yayın başladığı anda tüm sorumluluk yönetmene aittir, yaşanan bir aksilikte yönetim katından reji arandığında hesap verecek ilk kişidir.
  • Yayın sırasında yönetmenin önünde önizleme, hazırlık ve çıkış olmak üzere 3 ayrı ekran bulunur. Buradaki her görüntüye kameramanları yönlendirerek hakim olması gerekir.
  • Yayınına göre aynı anda 4 sabit kamerayı, 1 ‘jimmy jip’i (kameranın döner-tahterevallisi diyelim) kameramanları ve tüm reji ekibini idare etmesi, üstüne bir de sunucunun kulağına talimatları iletmesi gerektiğinden işine tam konsantre olması hayatidir.
  • Estetik açıdan zevk sahibi olması gerekliliğinin yanı sıra kamera açısı nedir, en iyi görüntü hangi açıdan çıkar, bir stüdyo veya dış mekan çekiminde en iyi ışık nereden gelir, ses düzeni nasıl kurulmalıdır gibi tüm teknik konulara da hakim olmalıdır.
  • Teknik ekiple her zaman koordineli çalışması ve iyi geçinmesi gerekir.
  • Yayının gerginliği ile sürekli bağırarak komutlar verir ve tüm reji ekibini bezdirir.
  • Yayın sırasında resim seçiciyle dirsek dirseğe çalışır, gerektiğinde kendisi de resim seçme masasına oturur.
  • Ana kumanda (televizyon kanallarında yayınlar arası geçişin ve devamlılığın sağlandığı yer) ile iyi geçinmesi gereken kişidir.
  • Bir yönetmen hızlı karar almalıdır. Tereddüt etmek için bir saniyesi yoktur. Özellikle canlı yayınlarda bir problem yaşanırsa seri bir şekilde çözüm bulup reji ekibini, stüdyoyu ve sunucusunu yönlendirebilmelidir.
  • Yayından önce ana kumandayı arayarak reklam zamanlarını ve sürelerini mutlaka öğrenmesi gerekir. Eğer yayın sırasında reklama zamanında çıkmazsa ilk azarı işitecek kişi yönetmendir.
  • Her daim sunucusunun moralini yüksek tutmak zorundadır. Gerçek hisleri olmasa bile iltifat etmek, sunucunun moralini ve enerjisini yüksek tutmak asli görevidir. Buna rağmen yayın bitimi kendini ekranda görüp beğenmeyen spikerin hışmına uğraması işten bile değildir.
  • Son olarak bir televizyon kanalının koridorunda fularıyla yürüyen birini görürseniz, bilin ki bu kişi yüzde yüz yönetmendir. Yönetmenlerin birçoğu fular bağlamayı pek sever, bu bir şehir efsanesi değildir.

Gülin Küpelioğlu

İzmir Ekonomi Üniversitesi Medya ve İletişim/Habercilik bölümü mezunu. 2012 ve 2015 yılları arasında Habertürk TV'de program editörlüğü ve haber prodüktörlüğü yaptı. Kadir Has Üniversitesi İletişim Bilimleri yüksek lisans programını bitirdi. Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya Laboratuvarı'nda koordinatör olarak çalışıyor.

Journo E-Bülten