Dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu 19 Ocak 2016 tarihinde İngiltere’ye giderken uçağında bulunan bir grup gazeteciye, Hakkâri il merkezini Yüksekova’ya, Şırnak il merkezini ise Cizre’ye taşımayı planladıklarını açıkladı. Bu plan, o tarihten itibaren kentin değişmeyen gündemi oldu. Başbakan’ın ağzından duyurulan mesele, büyük bir tartışmaya yol açtı.
Kentin taşınmasına karşı Hakkâri’de kurulan ve aralarında kentin sivil toplum örgütü temsilcileri ile kanaat önderlerinin de bulunduğu platform, bir yandan basın açıklamaları, halk toplantıları ve yürüyüşler düzenlerken diğer yandan Ankara’da lobi faaliyetlerine devam etti. Başta MHP ve CHP olmak üzere siyasi partilerin genel merkezleri düzeyinde temaslarda bulunan Hakkâri ve Şırnak’ın sivil toplum örgütleri, TBMM’de 19 Ağustos 2016 tarihinde görüşülecek düzenlemenin torba kanun tasarı metninden çıkarılmasını sağladı.
Ancak 24 Mayıs 2017 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Cizre ve Yüksekova’nın il olacağını duyurması, tartışmaları yeniden alevlendirdi. Peki bu konuda Hakkârililer ne düşünüyor?
‘Buralara yatırım yapmayacağım’
Maden sahibi işadamı İsmet Ölmez; sanayisi gelişmemiş, ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanan ve işsizlik seviyesi yüzde 20’lere varan Hakkâri’nin ilçe yapılmak istenmesine bir anlam veremediğini söylüyor:
“Yüz yıldır il olan bir yeri kalkıp ilçe yaparsanız kimin hoşuna gider? Bitlis, Artvin, Ardahan, Gümüşhane, Bayburt ve Tunceli’ye baktığınızda hiçbirinin Hakkâri’den bir farkı yoktur. O zaman bu illeri de başka yerlere taşıyın. Hakkâri’deki memuru Yüksekova’ya taşısanız biz ne yapacağız? Hakkari’nin terörle mücadelesi ortadadır. Hakkâri’nin bedduasını almayın. Yüksekova’yı da il yapın. Kalkıp Sincan’ı Başkent yaparsanız Ankaralıların hoşuna gider mi? Bir de onurumuzu zedeleyecekler, onurumuzu kıracaklar. Şu anda ikinci sınıf, dördüncü sınıf vatandaş olarak hissediyoruz. Bu aşamadan sonra burada yatırım yapmaya hevesimiz kalmadı. Gerçekten böyle bir şey olursa nüfus kütüğümü Diyarbakır veya Van’a alacağım ve buralara yatırım yapmayacağım.”
‘Hakkâri ilçeye dönüştürülürse yayladan farkı olmaz’
61 yaşındaki Hasan Öztunç, Hakkâri’nin Türkiye’nin en eski vilayetlerinden biri olduğunu kaydederek, bu tarihi kentin il statüsünden düşürülmesinin bir ‘FETÖ projesi’ olduğunu iddia ediyor.
“Hakkâri ilçe olursa 10 şiddetindeki depremden daha çok hasar yaşanır” diyen Öztunç “Hakkari’nin girişi çıkışı yok. İlçeye dönüştürülürse bir yayladan farkı olmaz. Halkın bir geçim kaynağı yok. Hayvancılık ölmüş, tarım yok, bu insanlar ne yapacak? Suçumuz ne? Sayın Cumhurbaşkanı bu karardan vazgeçmelidir” diye konuşuyor.
‘Bize bu ayırımcılığı yapmayın’
“Kimsenin Hakkari’yi ilçe yapıp bu halkın gururu ile oynama hakkı yok” diyen 40 yıllık turizmci Mustafa Kahraman, Hakkari’nin ilçe yapılırsa maddi ve manevi olarak büyük bir sarsıntı yaşanacağını belirtiyor:
“40 yıllık esnafım, bütün birikimlerim heba olur çünkü herkes yatırımını yapmış, işini kurmuş. Bir anda birileri çıkıp sizi can damarınızdan vuracak bir plan devreye koyuyor. Bu bayrağa sımsıkı sarılmış durumdayız. Bize bu ayırımcılığı yapmayın. Hakkari il kalsın, Yüksekova’yı da il yapın. Bu halkın gündemi barış ve kardeşliktir lütfen bu konuyu gündemimizden çıkartın.”
Yüksekova umutla bekliyor
İran’a olan sınır kapısı, havalimanı ve gelişmeye müsait konumu nedeniyle yıllardır il olma umudu taşıyan Yüksekovalılar ise bu hayalin bir an önce gerçekleşmesini bekliyor.
İl-ilçe tartışmalarında birinci derece rol alan ve her fırsatta konuyu gündemde tutmayı başaran Yüksekova Ticaret Odası Başkanı Salih Özdemir, Yüksekova halkına verilen il sözünün tutulmasını istiyor. Özdemir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun farklı toplantı ve etkinlikler sırasında Yüksekova’yı il yapacaklarını kamuoyu ile paylaştığını belirten Özdemir şöyle konuşuyor:
“Yüksekova; İran ve Irak Federal Kürt Bölgesine sınır komşusu olan, havaalanı bulunan, birçok yönü ile gelişime açık, bölgenin en iyi cazibe merkezi olma potansiyeli olan bir yerdir. Dört yıldır bu konu gündemde, insanlar beklenti içerisindedir. Hâkkari’nin statüsü ne olacak? Yüksekova konusundaki belirsizlik yatırım yapmak isteyen iş adamlarının kafasını karıştırıyor. Bizim temennimiz Hakkari’nin il olarak kalması, bir an önce Yüksekova’nın da il olduğunun açıklanmasıdır. Yüksekovamızın Türkiye’nin 82. Vilayeti olarak kamuoyuna deklere edilmesini umuyoruz”
Yüksekova’nın kanaat önderlerinden İsmet Buldan da Hâkkari’nin çok eski bir vilayet olduğunu vurgulayarak hem Yüksekova hem de Hakkari’nin il statüsünde kalmasını umduklarını belirtti: “Yüksekova’nın il yapılması çok eski bir tartışmadır. Devlet isterse bu konuda herkesi memnun edecek bir formül bulur.”
İl merkezinin Yüksekova’ya taşınması durumunda kentte büyük bir göç yaşanması bekleniyor.
