İzmir’de gözaltı sırasında işkence gördüğünü iddia eden Hüseyin Kaya’nın başvurusu inceleyen Anayasa Mahkemesi, ‘etkin soruşturma yürütülmediğine’ hükmetti. Karar üzerine, İzmir Terörle Mücadele Şubesinde görevli polislerden Yunus U. hakkında dava açıldı.
Hüseyin Kaya, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 12.07.2013 tarihinde yürütmüş olduğu soruşturma kapsamında İzmir Terörle Mücadele Şubesi polisleri tarafından gözaltına alındı. Gözaltı süresince İzmir Terörle Mücadele polisleri tarafından işkence ve kötü muameleye maruz kaldı. Kaya, tuvalet ve hastaneye götürülürken de kafası duvarlara vuruldu.
Aldığı darbeler sonrası İzmir Katip Çelebi Üniversitesi ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniğine kaldırılan Kaya’ya gözaltı sırasında “kafasının sol pariyethalinde ödem ve kızarıklıklar” görüldüğüne dair rapor verilirken, vücudundaki darp izleri ise bu rapora işlenmedi.
Kaya, karakolda gördüğü işkence sonrası polislerden şikâyetçi oldu. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı da başlattığı soruşturmada “müştekinin gözaltında kaldığı süre içerisinde görevlilere karşı direnerek görevlerini yapmalarını engellediği” gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına kararı verdi.
Karar üzerine Avukatı Nezahat Paşa, müvekkilinin ‘gözaltında kötü muameleye maruz kaldığı ve konu hakkında etkili bir soruşturma yürütülmemesi nedeniyle işkence ve kötü muamele yasağının ihlal edildiği’ iddiasıyla Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu.
AYM yaptığı incelemede, işkence soruşturmasının etkin yürütülmediği, olayın nasıl olduğunun aydınlatılmadığı, şikâyetçi ve tanıkların dinlenilmediği gerekçesiyle dosyanın yeniden açılmasına karar verdi.
İzmir 5. Asliye Ceza Mahkemesi de karar üzerine, 2013 yılında İzmir TEM Şube Müdürlüğü’nde görevli polislerden Yunus U. hakkında ‘kasten yaralama’ suçundan dava açtı. Gerekçesini ise şöyle kaydetti:
“Şüphelinin zor kullanma yetkisine sahip olduğunu ancak zor kullanma yetkisinin ne zaman yasal koşullara haiz olduğu yönündeki iç hukukumuz ve uluslararası düzenlemeler dikkate alındığında, şikâyetçinin gözaltında olduğu sırada, adli işlemleri yapmak için nezarethaneden çıkartılıp sokulduğu sırada şiddet uygulanmasının zor kullanma kapsamında değerlendirilemeyeceğinden şüphelinin eyleminin bu haliyle kasten yaralama suçunu oluşturduğu gerekçesiyle cezalandırılmasına.”
İlk duruşma 18 Mayıs 2017 tarihinde görülecek.
‘İşkence açısından olumlu bir karar’
Müvekkili Hüseyin Kaya’nın darp edildiğini gören tanıkların hiçbirinin soruşturmayı yürüten Savcı tarafından dinlenmediğine dikkat çeken Avukat Nezahat Paşa, “Hüseyin’in beyanı dahi alınmamıştı. Kamera olay yerini çekmiyor. Polis olup olmadığı belli olmayan kişilere görüntülerin çözümü yaptırılmış. Doktorun verdiği ‘darp yoktur’ raporu da sıkıntılı. Tanıklar ve şikâyetçi dinlenecek. İşkence dosyası yeniden açılacağı için karar olumlu. AYM’nin bu kararı emsal olabilir” şeklinde konuştu.
‘AYM işkence yapıldığını itiraf ediyor’
Av. Paşa, OHAL sonrası artan işkence ve kötü muamele vak’alarından sonra AYM’nin bu kararının emsal olabileceğini de dile getirdi. Gözaltında kötü muamele sonrası çoğu zaman etkin bir soruşturma yürütülmediğine dikkat çeken Paşa, “Karar AYM’yi aklamaz; ama iyi bir karar. En azından bir kişiye dava açılması bile işkenceyi mahkûm etme açısından olumlu. Soruşturma yürütülürken dosya kapatılmak için hızlıca ve tanıklar dinlenmeden karar verildi. Kamera kayıtlarına rağmen ifadeler dahi alınmamıştı. Suçluların ceza alması için uğraşmaya devam” şeklinde konuştu.
‘Bir polisin yargılanması yetmez’
Gözaltında işkence gördüğünü ancak bunun davaya dönüşmesinin sevindirici olduğunu ifade eden Hüseyin Kaya, “O gün kaba dayak ve hakarete maruz kalmıştım. Sadece birinin değil, diğer polislerin de yargılanması lazım. Hastaneye götürülürken kameraların olmadığı yerlerde darp edildim. En az on kişilerdi. Hepsi birlikte saldırdı. Bir polise dava açılması bile diğerlerinin korunduğunu gösteriyor. AYM’nin bu kararı işkence mağdurları açısından önemli. Her gün fiziki ve psikolojik işkence haberlerinin geldiği cezaevi ve karakollarda mağdur olanlar davanın peşini bırakmamalı. Dört yıl sonra bile dava açılması çok olumlu” dedi.
