İngiltere birkaç yıldır dünya çapındaki gözetim teknolojilerinin gözde ihracatçısı konumunda. Ülke, telefon görüşmelerini ve kısa mesajları yakalayan cihazlardan İnternet trafiğini izlemek için gerekli donanıma kadar bir çok casusluk ekipmanında iddialı. Bu teknolojilerin alıcıları arasında Mısır, Türkiye ve Suudi Arabistan gibi yakın zamanda gözetim konusundaki ihlâlleri ve sansür politikalarıyla dünyanın ilgisini üzerine çekmiş ülkeler de var.
İngiltere’deki aktivist grup Privacy International’ın sözcülerinden Matthew Rice Motherboard’a yaptığı açıklamada, “Bu teknolojilerin aktarımı insan hakları endişelerinden ayrılamaz” diyor: “Casus teknolojilerin kullanımı, işkence, zulüm ya da insanlık dışı muamele gibi insan hakları ihlâllerinde çok önemli bir rol oynamakta. Bu istilacı gözetim teknolojilerinin kötüye kullanımı, temel haklara bir müdahale ve kendi içinde bir insan hakları ihlâlidir.”
Türkiye jamming için alım yapıyor
Motherboard tarafından konuyla ilgili olarak hazırlanan harita ise coğrafi bilgilerin yanı sıra ihraç edilen spesifik ürün veya onu satan şirket gibi ek ayrıntıları da içeriyor. Harita, 2015 yılından beri İngiliz hükümetinin hangi ülkelere ne tür telekomünikasyon durdurma ekipmanları, saldırı/hack yazılımları veya internet izleme araçları sağladığını gösteriyor. Türkiye’nin jamming (parazit yapma-yayın bozma) operasyonu için önemli alımlar yaptığı görülürken diğer alıcılar arasında Katar, Sri Lanka, Pakistan gibi ülkeler de dikkat çekiyor.
İhracat lisanslarının ülke ve ürün tiplerine göre tasnif edilmiş listeleri ise şöyle:
Telekomünikasyon müdahale yazılımları
Saldırı yazılımları
İnternet gözetleme yazılımları