Haber Kitap

36. İstanbul Kitap Fuarı: OHÂL’de soluk borusu

OHÂL ile birlikte kitap yasaklarının ve sansürün ayyuka çıktığı koşullarda yayınevleri, yazar ve okurları bir araya getirmeyi hedefleyen 36. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı 4-12 Kasım tarihleri arasında TÜYAP Kongre ve Fuar Merkezinde olacak. “İyi ki Varsın Edebiyat” başlığıyla gerçekleşecek olan fuarda bu yıl onur konuğu ülke Güney Kore, onur yazarı Ayla Kutlu. Fuar kapsamında yapılacak 300’den fazla etkinlik arasında, fotoğraf, resim ve heykel sergileri ile söyleşi ve imza günleri de bulunuyor.

Yayınevleriyle fuarı, hazırlıkları, artan baskı ve sansür politikalarını konuştuk.

‘Yayıncı ve okur baskı altında’

Selahattin Demirtaş’ın cezaevinde yazdığı Seher adlı öykü kitabını basan Dipnot Yayınları’ndan Ümit Ülger, basımdan bu yana kitaba yönelik büyük ilginin fuarda da devam etmesini beklediklerini ve bunun için bir dizi etkinlik planlayarak işe giriştiklerini anlattı.

OHÂL atmosferinin yarattığı demoralizasyonun kitap satışlarını olumsuz etkilediğini belirten Ülger, özellikle kültür yayıncılığı piyasasında ciddi bir daralma olduğuna dikkat çekti: “Selahattin Demirtaş’ın cezaevinde yazıp, üzerinde ‘görülmüştür’ kaşesi olduğu şekliyle bize ulaştırdığı ‘Seher’, ‘şifreler içeriyor’ denilerek Diyarbakır cezaevine alınmadı. Seher’in çıktığı yere girmesi uygun görülmedi yani… Yayıncıyı da, okuru da baskı altında tutmaya, tedirgin etmeye çalışan bir dönemin içindeyiz. Böyle bir atmosferin birçok yayıncının işlerini üretirken meşruiyet duygusunu zedelediği bir gerçek. Aynı tedirginliği ve zedelenmeyi raftan kitap seçen okurun da yaşadığını söyleyebiliriz.”

‘Tasarrufta bulunulan ilk alan sanat ve edebiyat’

İstanbul Kitap Fuarı’na kısa sürede bastıkları 30’u aşkın kitapla yeni bir yayınevi olarak katılacak olan Kor Kitap ilk kez okuyucu ile buluşacak olmanın heyecanını yaşıyor. Özellikle Ekim Devrimi’nin 100. Yılı vesilesiyle özel olarak yayınladıkları kitap seçkileri ile fuara katılacak olan Kor Kitap, son günlerin değişmez gündemi evrim kuramına dair yayınladıkları kitaplarıyla da okuyucuyla buluşmayı hedefliyor.

Ülkenin bir yılı aşkın süredir içinde bulunduğu OHÂL koşullarının kitap basımını ve okuyucuyu etkilediğini belirten Kor Kitap’tan Onur Öztürk, yayınlama özgürlüğünün önündeki engellere dikkat çekip durumun kitap yasaklamaya kadar vardırıldığını söylüyor: “Satış rakamlarının da olumsuz yönde etkilediğini söyleyebiliriz. Okuyucu tercih ve yönelimlerini etkilediği gibi, mâli olarak da OHÂL, emekçileri olumsuz etkiliyor. İlk tasarruflar da kültür, sanat ve edebiyat dünyasından oluyor.”

‘OHÂL kitap sektörüne zarar verdi’

İletişim yayınlarından Merin Sever bu yıl 2 bin 500’üncü kitabını basan bir yayınevi olarak büyük bir heyecanla fuara hazırlandıklarını belirtiyor. Fuarın okuyucu ile buluşmanın yanında okuyucuya raflarda kolaylıkla bulamayacağı kitapları bulabilme imkânı verdiğini belirten Sever, OHÂL koşullarında yayıncılık yapmaya dair ise “OHÂL’in bizim satışlarımıza özel bir büyük bir etkisi olmasa da, kitap sektörüne genel olarak zarar verdiğini söyleyebiliriz” diyerek kendileri açısından bu süreci değerlendiriyor: “Kitap yasaklanmasını ‘normal’ bulmamız elbette ki mümkün değil, fikrî özgürlüklerin baskı altına alınmasını sembolize eden en tipik şeylerden biri kitap yasaklamaları. Burada okurun ne okuyup ne okumayacağına karar veren, vermek isteyen bir zihniyetle karşı karşıyayız. Hâliyle bu durum bilinçli okurların da tepkisini çekiyor” diyor.

‘Edebiyat hepimize iyi gelecek’

Çocuk ve Gençlik edebiyatına odaklanan Günışığı Kitaplığı’ndan Banu Ünal ise, “22 yıldır yayıncılığına devam eden bir yayınevi olarak fuarın bu yılki teması bizim için seçilmiş gibi” diyor. Eğitim müfredatının çok fazla değiştirilmesinin çocuk yayıncılığını doğrudan etkilediğini belirten Ünal, “Edebiyat yayıncılığı yapan biri olarak bizi eğitim yayıncılığı yapanlar kadar etkilemese de toplamda ülkenin eğitim sistemi düzensizliğinden biz de etkileniyoruz” diye konuşuyor. Böyle zor zamanlarda edebiyatın can simidi görevi gördüğünü belirten Ünal, “Tüm ekonomi ve eğitim sisteminin kötülüğüne rağmen insanlar hayatlarında tutunacak bir dal arıyor ve bu belirsizliklerden en az yansımasının edebiyat yayıncılığına olduğunu düşünüyorum” diyerek umudunun edebiyatta olduğunu belirtiyor.


İstanbul Kitap Fuarı – Ulaşım

METROBÜS ile Söğütlüçeşme – Beylikdüzü hattını kullanarak fuar alanına ulaşabilirsiniz. Fuar merkezi Beylikdüzü son durakta bulunuyor.

Giriş ücretinin 5 TL olduğu fuar öğrenci, öğretmen, emekli ve engelliler için ücretsiz. Ziyaret saatleri hafta sonu 10.00-20.00, hafta içi 10.00-19.00.

İstanbul Kitap Fuarı süresince yayınevleri sosyal medya hesaplarından sık sık canlı yayın yapacak. Fuara gelemeseniz de atmosferini yaşamak istemiyorsanız sosyal medya hesaplarını takip edebilirsiniz.

Sarya Tunç

Akdeniz Üniversitesi Biyoloji Lisans (2012) ve İstanbul Üniversitesi Aziz Sancar Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü Genetik Bölümü Yüksek Lisans (2017) mezunu. OHÂL döneminde KHK ile kapatılan Hayatın Sesi TV çalışanıydı.

Journo E-Bülten