Afife Jale’yi anlatacak tek kelime şüphesiz ki ‘azim’ olurdu. ‘Jale’ takma adıyla 22 Nisan 1920’de dönemin Apollon Tiyatrosu’nda (Kadıköy Reks Sineması) sahneye çıkan ilk Müslüman Türk kadın Afife Jale, azmiyle ismini tarih sayfalarına yazdırmış bir tiyatro sanatçısı. Tiyatro aşkını, “Sanatın ruhuma verdiği güzel sarhoşluk içindeydim” sözleriyle dile getirmişti.
Onun ismini ölümsüzleştirmek isteyen dört kadının hikâyesi ise geçen seneye uzanıyor. Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG) gönüllüsü iki kadın, NTV Radyo’nun ‘Yol Açan Kadınlar’ programında Jale’nin hayat hikâyesine denk gelir. Radyo frekansının çekmeye devam etmesi için dua eden kadınlar, tiyatro alanında bir çığır açan hemcinslerinden tarifsiz etkilenmiştir. Burs fonu serüveni, Afife Jale’ye ne kadar borçlu olduklarını düşünmeleriyle başlar.
“TOG’un sanatçı adaylarını destekleyen bir burs fonu olmalı. Hem de tiyatro öğrencisi olmalı. Hem de kadın olmalı! Hem de adı Afife Jale Burs Fonu olmalı!”
Böylece, “Hiçbirimiz çok zengin değiliz, çok zengin olmamız da gerekmiyor” diyen ve küçük katkılarla bir fon oluşturan 13 kadın, üç genç kadın sanatçı adayına destek olmaya karar verir. Farklı sektörlerde çalışan kadınları Afife Jale Burs Fonu’nda buluşturan, ortak tutkuları tiyatro olmuştur.
Burs verilecek ilk kadın adaylar, konservatuvar öğrenci ofisleri ile iletişime geçtikten sonra doğrudan başvuru yapan adaylar arasından belirlendi. Yüz yüze yapılan mülakatlar sonucunda ise burs verilecek genç kadınlar seçildi.
“Bursiyerimize aylık 220 TL’lik bir destek sağlıyoruz. Bunun karşılığında bursiyerimizden gönüllülük yapması gibi harika bir beklentimiz var. Bütün TOG burslarının en sevdiğimiz özelliği bu.”
Afife Jale Burs Fonu, Türkiye’de bir ilk. Burs fonuna katkı sağlayan kadınlar, öğrencilerin sanat alanında çok nadir burs bulabildiklerine dikkat çekiyor. Kadın tiyatro öğrencilerinin bu zor koşullarda hem eğitim hayatlarına devam edebilmeleri hem de iyi birer sanatçı olabilmeleri için desteklenmesi gerektiğini belirtiyorlar:
“Çağrımız tiyatro sanatçılarına, tiyatroseverlere ve kadınlara! Lütfen Afife Jale’ye borcumuzu birlikte ödeyelim, fonumuzu birlikte büyütelim. Daha fazla genç kadını tiyatro sahnelerinde gururla izleyelim.”
Toplum Gönüllüleri Vakfı ne yapıyor?
- Gönüllülük, sivil toplum, proje yönetimi, ekip çalışması, iletişim, insan hakları, sosyal haklar, üreme sağlığı ve ekolojik okuryazarlık gibi konularda eğitmen eğitimleri ve diğer akran eğitimlerini gerçekleştiriyor.
- İlişkide olduğu üniversite kulüplerine yerel ihtiyaca yönelik yüz yüze destekler sunuyor.
- Gençlere burs ve staj imkânları sağlıyor, toplumsal sorunlara yönelik fikirlerini projelere dönüştürmelerine destek olup finansman yaratmalarına destek oluyor.
- Gençlerin ve toplulukların birbirlerinden öğrenmelerini desteklemek amacıyla gençlerin hareketliliğini artırıcı öğrenme ortamları yaratıyor.
- Üniversite öğrencilerinin ihtiyaçlarının kamusal düzeyde bilinirliğini arttırmaya yönelik araştırmalar ve temaslar yapıyor.
