Gelecek

Mimari proje sunumlarında yeni trend: Sanal gerçeklik

İçinde bulunduğumuz ‘deneyim ekonomisi’ döneminde pazarlama teorisyenlerinin ve uygulayıcılarının odağına giren VR teknolojileri, mimari proje sunumlarında geleneksel yöntemlerin yerini almaya aday.

Gelişen rekabet koşulları ile birlikte değişime uğrayan müşteri istekleri, markaları rekabet avantajı kazanmak için yeni stratejiler geliştirmeye zorluyor. Pazarlama stratejileri, ürün ve hizmet satmaktan ziyade ‘müşteri deneyimi’ sağlamaya yönelik olacak şekilde değişmeye ve gelişmeye başladı. Son dönemlerde hemen her alanda adından sıklıkla söz edilen sanal gerçeklik (VR) teknolojileri, rekabet avantajı sağlayacak deneyimler geliştirilmesinde potansiyel bir güce sahip. Sanal katılım, deneyimsel pazarlamanın vazgeçilmez bir parçası haline geliyor.

Dijital pazarlamanın geleneksel reklamlarla yarıştığı yeni atmosferde, sanal gerçeklik uygulamaları küresel markaların da ilgi alanına girerek yeni bir trend olarak kaşımıza çıkıyor. Geçmişte konforsuz ve kullanışsız simülatörlerden ibaret olan sanal gerçeklik cihazları, alanda yapılan yatırımlar ve çalışmalar ile birlikte hızla gelişiyor. Teknolojinin olgunlaşmasıyla fiyatları makul seviyelere çekilen ve daha verimli çalışan sistemler piyasaya çıkıyor.

1968’de bugünkü kullanımına benzer formdaki ilk sanal gerçeklik gözlüğü olan “Demokles’in Kılıcı”nı (The Sword of Damocles) geliştiren Ivan Sutherland’ın aynı zamanda mimarlıkta kullanılan ve bilgisayar destekli tasarım uygulamaları alanında çığır açan ilk uygulama olan “SketchPad”i geliştirmesi, sanal gerçeklik ve mimarlık alanlarının birbiriyle nasıl özdeşleştiğini gösterir nitelikte.

Konut satışı ve pazarlamasında yeni dönem

Mimari proje sunumlarının temel gayesi, konut satın alacak müşterilere henüz fiziksel olarak inşa edilmemiş daireler hakkında olabildiğince fazla bilgiyi en ‘cezbedici’ şekilde iletmek. VR simülasyonları kişinin üç boyutlu bir alanın içine girmesini ve iç mekan tefrişleri ile dairenin büyüklüğü ve kullanılabilirliği hakkında daha fazla bilgi sahibi olmasını sağlıyor. Stereoskopik görüntü ile dairenin tavan yüksekliği, odaların büyüklükleri ve koridor genişlikleri gibi özellikleri kolaylıkla algılanabiliyor.

Maliyet ve rekabet avantajı

Sanal gerçekliğin mimari proje sunumlarında kullanılması ile inşaat şirketleri, metrekare maliyeti ortalama 1.400 TL olan örnek daireler inşa etmek veya pahalı maketler yaptırmak yerine, müşterilerini gerçeğine bire bir uygun olarak üretilmiş sanal dairelerin içinde gezdirebiliyorlar. Müşteriler projeyi deneyimlediğinde neyi isteyip istemediklerine daha net karar verebiliyorlar. Şirketler ise proje revizyonlarında zamandan tasarruf ediyorlar. Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan inşaat sektöründe bu tür çözümlere olan ihtiyaç artıyor. Sanal gerçeklik çözümleri Türkiye’de büyük ölçekte faaliyet gösteren inşaat şirketlerinin odağına girmiş durumda.

VR teknolojilerini mimari uygulamaya adapte eden inşaat şirketleri, yeni pazarlama trendini yakalayarak ‘Endüstri 4.0’ olarak nitelendirilen yeni dönemde avantajlı konuma geçmeyi hedefliyorlar. Maliyet ve rekabet avantajı, mimarlık alanında sanal gerçekliğin kullanımının gerekliliğini ortaya koyuyor. Hem dünyada hem de Türkiye’de sektörün ihtiyaçlarından yola çıkarak mimari projeleri sanal gerçeklik simülasyonlarına çeviren girişimler mevcut. Ancak projelerin yüksek görüntü kalitesiyle modifiye edilmesindeki zorluk ve üretim sürecinin iki aya varan uzun süreler alması sebebiyle bu tip uygulamalar iş akışına entegre edilebilmiş durumda değil. Ayrıca, proje sunumları için pahalı donanımlara ihtiyaç duyuluyor. Cihazların taşınmasındaki zorluk da teknolojinin satış ve pazarlama aktivitelerinde kullanımını neredeyse imkansız hale getiriyor.

Yerli yazılım: Overstruct

Yapı sektöründeki ihtiyacı tespit ederek mevcut sorunları ortadan kaldırmak için yola çıkan yerli bir girişim mevcut: Overstruct. Overstruct, mimari projeleri sanal gerçeklik ve web simülasyonlarına dönüştürme sürecini otomatikleştirerek kısaltan yeni bir yazılım üretti. 3ds Max, SketchUp ve Revit gibi popüler mimari tasarım yazılımları ile entegre olarak çalışabilen Overstruct yazılımı, mimarların kendi projelerini herhangi bir programlama bilgisine ihtiyaç duymadan sanal gerçeklik simülasyonlarına dönüştürmelerini sağlıyor. Henüz kapalı beta olarak birkaç mimarlık ofisi ve inşaat şirketine hizmet veren Overstruct, çalıştığı firmalarla birlikte yürüttüğü test sürecini kısa süre içinde tamamlayıp yazılımı bir paket olarak global ölçekte piyasaya sürmeye hazırlanıyor. 

Overstruct kurucularından Emir Arkman ve Tolga Özuygur

Overstruct ile üretilen simülasyonlar iş akışına kolaylıkla entegre edilebilir olduğu için mimarlık ve inşaat şirketlerinin ihtiyacını karşılıyor. Mimari simülasyonlar projenin büyüklüğüne göre saatler ile birkaç gün arasında değişen sürelerde üretilebiliyor. Simülasyonların çalışması için pahalı VR ekipmanlarına gerek yok; çıktılar Samsung Gear VR, Oculus ve Google Cardboard gibi uygun fiyatlı mobil VR gözlüklerinde kullanılabiliyor. Mobilde ve bilgisayarda web üzerinden görüntülenebilen simülasyonlar da üretilebiliyor.

Yapı sektöründeki hakim pazarlama yöntemlerinde kullanılan iki boyutlu mimari sunumların render kalitesi önemli bir unsur. Overstruct yazılımı, sanal gerçeklikte yüksek kalitede içinde yürünebilen simülasyonlar üretilebilmesi için özel olarak geliştirilmiş bir metot kullanıyor. Bir ay içinde beta sürümü kullanıcılarının Overstruct yazılımı ile ürettikleri simülasyonları Oculus Store’da görüntüleyip test etmek mümkün olacak. Gelişmeleri şirketin web sitesinden takip edebilirsiniz: http://overstruct.com/

Mine Bertan Yılmaz

Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde Araştırma Görevlisi olarak çalışıyor. Lisans eğitimini İstanbul Bilgi Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Medya ve İletişim Sistemleri bölümlerinde çift anadal yaparak tamamladı. 2016’da Galatasaray Üniversitesi Stratejik İletişim Yönetimi Programı’nda yüksek lisansa başladı ve şu sıralar ‘Deneyimsel pazarlama bağlamında sanal gerçeklik teknolojilerinin kullanımı’ temalı yüksek lisans tezini yazıyor.

Journo E-Bülten