Üç boyutlu animasyonlar ve artırılmış gerçeklik (AR) uygulamaları, yeni tip koronavirüsten kaynaklanan COVID-19 salgınında daha yaygın olarak kullanılıyor. New York Times da bu iki formatı dijital gazeteciliğe taşıyan yayınlar arasında.
Sağlık Bakanlığı’nın ve uluslararası örgütlerin açıklamalarına göre COVID-19’un bir numaralı bulaşma yolu, “damlacıklar.” Yani hasta bireyin öksürmesi, hapşırması ve hatta yakın mesafede konuşması sırasında ortama saçılan parçacıklar bir başkasının ağız, burun veya gözüne ulaştığında koronavirüs ona da bulaşabiliyor.
Uzmanlar hem bu damlacıkların solunmasına, hem de bir yüzey üzerinden dokunma yoluyla bulaşmasına karşı, sosyal mesafelenmeyi öneriyor. Bu konudaki genel bilgilendirme, damlacıkların bir başka insana ulaşma riskini azaltmak için herkesin birbirinden en az 1.8 metre uzakta kalması yönünde. Elbette yüzeyden bulaşmayı engellemek için sık sık el yıkamak da şart.
Yazılı ve sözlü açıklamalar ile uyarılar bazen toplumda tam olarak karşılık bulamayabiliyor. Gözle görülmeyen ya da bir şekilde tam olarak deneyimlenmeyen tehlikeler karşısında insanların harekete geçmediği bilinen bir olgu. Bu örnekte de virüsün havada nasıl yayıldığını, örneğin maskeli ve maskesiz kişilerden çevreye saçılmasındaki farkı herkes kolayca gözünün önüne getiremebiliyor.
Hem bilgilendiriyor, hem farkındalığı artırıyor
Gazete ve televizyonlar son dönemde görselleştirmeyi, bu tür konularda kamuoyunu hem bilgilendirmek, hem de farkındalığı artırmak için kullanıyor. ABD’nin önde gelen gazetelerinden biri olan New York Times (NYT) da geçen hafta bunu yaptı.
NYT’nin “Üç boyutlu simülasyon sosyal mesafelenmenin neden çok önemli olduğunu gösteriyor” başlığıyla yayımladığı haberde dijital hikâye anlatıcılığının başarılı bir örneği verildi. Etkileşimli haberde, öksürük ve hapşırıkla damlacıkların ne kadar uzağa gittiği üç boyutlu olarak gösteriliyor ve maskenin koruyucu etkisi görsel olarak aktarılıyor.
Haber ve görselleştirmede, Maryland Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu’nda çalışan Profesör Donald K. Milton’ın çalışması ile Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün araştırması kaynak alındı. Haberdeki animasyona bakıldığında, büyük damlacıkların yaklaşık iki metrelik bir mesafede havada süzüldüğü görülüyor. Enfeksiyona neden olma riski daha düşük olan küçük damlacıklar ise yaklaşık sekiz metre uzağa kadar uçuşabiliyor.
Artırılmış gerçeklikle sosyal mesafelenme
NYT, artırılmış gerçeklik teknolojisini kullanarak okurlarının sosyal mesafe almalarını kolaylaştıracak bir uygulama da geliştirdi.
iOS işletim sistemi olan mobil cihazlara özel olarak geliştirilen NYTimes App içindeki bu uygulama, kullanıcının kamerasını kullanarak en yakın kişiyle arasında bulunması gereken güvenli mesafeyi ona gösteriyor.
Sosyal mesafelenmenin koronavirüsle mücadeledeki etkisine dair başarılı bir görselleştirmeye de geçen ay Washington Post imza atmıştı.
Kısa sürede gazete tarihinin en çok okunan içeriği olan Harry Stevens imzalı haberde, virüsün yayılımının sosyal mesafelenme sayesinde nasıl azaltılabildiği etkileşimli bir görselleştirmeyle anlatılmıştı.
