Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç edilen bir öğretmenin açtığı davayı reddederek KHK mağdurlarına OHAL Komisyonu’nu adres göstermişti. Hukukçular, söz konusu komisyonların süreci uzatmak dışında işe yaramayacağını düşünüyor. KHK mağdurları ise komisyonların işleyişi ile ilgili pek umutlu değil…
AİHM, 1 Eylül 2016 tarihli KHK ile görevinden uzaklaştırılan Erzurum 1071 Malazgirt İlköğretim Okulu öğretmeni Gökhan Köksal’ın başvurusunu reddederek, OHAL Komisyonu’na başvurabileceğini kaydetmişti. Avukat Cemal Demir, henüz başvuru kabul etmeyen OHAL komisyonlarının teşekkül şeklinin sıkıntılı olduğunu vurguluyor.
‘Süre 15 yılı bulabilir’
Avukat Demir, komisyonların tarafsızlık ve bağımsızlıklarının önemine vurgu yaparak, siyasi ve toplumsal uzlaşma olmadan atanacak olan komisyon üyelerinin verecekleri kararların tartışmalı hale gelebileceğini söyledi. OHAL Komisyonu’nun AİHM başvurularının önünü kestiğini kaydeden Demir, “Benzer bir süreci 2003 yılında yaşamıştık. Köy boşaltmalar nedeniyle yapılan başvurular üzerine AİHM’den karar çıkmaya başlayınca 5233 sayılı yasa ile komisyonlar oluşturulmuştu. Böylece AİHM başvuruları iç hukukta başvuru yolu oluşturulduğu gerekçesiyle iade etmeye başlamıştı” diye konuştu.
Demir, gelinen aşama itibarıyla bir KHK mağdurunun sırasıyla OHAL Komisyonu, idare mahkemesi, istinaf mahkemesi, Danıştay, Anayasa Mahkemesi ve nihayetinde AİHM’e gidebileceğine dikkat çekti. “Bu süre 15 yılı bulabilir. Böyle bir adalet ve hak arama sistemi ile karşı karşıyayız” diye konuştu.
‘Mağduriyet gidermek için değil’
Avukat Bayram Kaval ise, AİHM kararının hukuk mantığına uygun olduğu ancak komisyonların süreci uzatmak dışında hiçbir işe yaramayacağı görüşünde. Kaval, “Devlet bu komisyonları mağduriyetleri gidermek için oluşturmadı. Komisyonlar, 23 Ocak tarihli 685 sayılı KHK’nın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl süreyle görev yapacak. Bakanlar Kurulu, gerek görmesi halinde bu süreyi, bitiminden itibaren birer yıllık sürelerle uzatabilecek” dedi.
‘Yargı yavaşlatılacak’
Avukat Deniz Yıldız ise, komisyonların AİHM’in önünü almak için kurulduğunu, büyük bir başvuru dalgasının oluştuğunu kaydetti. Komisyonların nicelik olarak yetersiz olduğunu belirten Yıldız, “OHAL komisyonuyla yargı yavaşlatılacak, iktidar kendi yargısını oluşturacak ve zaten ihraçları kendisi yaptığı için zaman kazanmaya çalışacak” dedi.
‘İfademiz bile alınmadı’
KHK ile mağdur edilen Van Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanı Öner Yiğit, OHAL Komisyonu’na başvurduğunu ancak umutlu olmadığını söyledi. Yiğit, “Devlet memurluğundan çıkarılan kişiler hakkında demokratik hukuk devletinin, evrensel hak ve sözleşmelerin, Anayasa’nın ve ilgili kanunların öngördüğü hiçbir hukuki süreç işletilmemiş, bizler hakkında hiçbir soruşturma yapılmamış, savunma haklarımızın kullandırılmaması bir yana bizlerin ifadeleri dahi alınmamıştır. Yaşadığımız sürecin daha önceden yaşanmış bir örneği bulunmuyor. Komisyonlarında hukuka aykırı ihraç işlemini düzeltmek yerine, başvurunun kabulü halinde yeni atama öngörmesi beraberinde birçok sorunu getirmektedir. Kısacası hiçbir umudumuz yok” diye konuştu.
Mağduriyet zamana yayılacak endişesi
OHAL Komisyonu’na henüz başvurmadığını kaydeden Van Büyükşehir Belediyesi’nden ihraç edilen sözleşmeli personel İsmail Aşkan ise şubat ayından beri işsiz olduğunu ve mağduriyetlerin kısa süre içerisinde giderilmesi gerektiğini ancak komisyonlar ile mağduriyetlerin zamana yayılacağı endişesi taşıdığını söyledi.
