TRT’nin eleştirel tweet’lerle savaşı, Twitter’ın son raporuna örnek vaka olarak girdi. Aslında Twitter’a Türkiye hükûmetinden gelen içerik kaldırma taleplerinde son dönemde azalma var. Ancak TRT’nin “çıplak kadın gölgesinin buzlanması” gibi konularda atılan eleştirel tweet’leri “kişilik haklarının ihlâli” gerekçesiyle kaldırtma çabası hız kazandı. Bu yüzden Türkiye bu alanda liderliği yine bırakmadı. Türkiye’de mahkemeler Twitter’ın ifade ve basın özgürlüğü gerekçesiyle yaptığı 127 itirazdan sadece ikisini tamamen, birini kısmen kabul etti.
Temmuz-Aralık 2018 dönemi verilerini içeren Twitter şeffaflık raporu açıklandı. Türkiye’den mahkeme kararı yoluyla 597 ve diğer hukuki yollardan 4.417 adet içerik kaldırma talebi geldi. Bu taleplerin yüzde 4’ünü kısmen de olsa kabul eden Twitter, 72 hesaba ve 355 tweet’e erişimi engelledi.
Türkiye, ayrıca, 512 hesapla ilgili bilgileri Twitter’dan talep etti. Sosyal medya devi bu taleplerin tamamını reddetti ve hesap sahiplerinin özel bilgilerini paylaşmadı.
Twitter raporunda şu ifadeler yer aldı: “Tüm dünyanın toplam talep hacminin yüzde 74’ü iki ülkeden geliyor: Rusya ve Türkiye. Buna karşın Türkiye’den gelen yasal taleplerin hacmi 2018’in ilk yarısından beri yüzde 44 azaldı. Önceki dönemde kaydedilen sert yükseliş, Türk ordusunun Afrin’de operasyon başlattığı 2018’in ilk üç ayında Twitter’ın ortalamanın üstünde bildirim almasından kaynaklanmıştı. Bunun yanında Türkiye dışındaki ülkelerden gelen talepler 2018’in ilk yarısından beri yaklaşık yüzde 90 arttı.”
‘Çıplak gölge’ sansürü
Twitter, Türkiye’den gelen mahkeme kararlarının gazetecileri veya haber kuruluşlarını içermesi durumunda, bu kararların basın özgürlüğüne aykırılık teşkil ediyor olabileceği savıyla yasal itiraz yollarını kullandığını vurguladı. Raporda, “Ancak bu dönemde bu itirazlarımızdan hiçbiri başarılı olamadı” ifadesi yer aldı.
Rapor, “Gazeteciler ve haber kuruluşlarıyla ilgili olmayan, Türkiye’den gelen mahkeme kararlarına karşı başarılı olmuş itirazlarımızla ilgili daha fazla bilgiyi alttaki ‘(Ülke Bazlı) Engellenen İçerikler’ bölümünde bulabilirsiniz” diye devam ediyor.
Bu bölümde örnek gösterilen vakanın ise TRT ile ilgili olduğu, atıfta bulunulan mahkeme kararında Can Dündar’ın bir tweet’inin de yer aldığı görülüyor. Mahkeme kararına konu olan 44 tweette farklı konularda TRT’ye eleştiriler var.
Twitter bu mesajlardan ve hesaplardan bazılarını sildi veya engelledi, bazıları ise bugün de yayında:
TRT, “Terminator: Genisys”te soyunan kadının duvara yansıyan gölgesini buzlamış.
Sizler için -günaha girmeyi göze alıp- “buzsuz” halini yayınlıyorum (sağdaki)…
Önemli not:
Çocuklardan uzak tutun lütfen. pic.twitter.com/XlWRoCCKj8— Can Dündar (@candundaradasi) 30 Haziran 2018
Halktv(chp sözcüsü Bülent Tezcan)millete sıkarız diyen zat TRT genel kurul başkanı oldu!!!dedi…
— arızachappulling (@beyzabrb) 24 Haziran 2018
Türkiye’den gelen taleplerin üçte biri TRT’den
Twitter raporun bu bölümünde şu ifadeleri kullandı: “TRT kişilik haklarının ihlâlini gerekçe göstererek içeriklerin kaldırılmasını talep eden 20 ayrı mahkeme kararı gönderdi. Bu kararlara istinaden toplam 117 tweet’e erişimi engelledik, ki bu miktar bu dönemde Türkiye’den engellenen tweet’lerin yüzde 33’üne denk geliyor. Bu mahkeme kararlarından birinin örneği şu Lumen linkinde bulunabilir. 596 mahkeme kararına karşı Türk mahkemelerine 127 yasal itirazda bulunarak bu kararların ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü ilkeleriyle uyuşmadığını veya söz konusu içeriği tam olarak belirtmediğini savunduk. 127 itirazımızdan ikisi tamamen, biri kısmen kabul edildi.”
En çok özel bilgiyi ABD istedi
Dünyaya bakıldığında son raporda öne çıkan diğer noktalar şöyle:
* Toplam 5 bin 14 talepte bulunan Türkiye’yi 3 bin 344 taleple Rusya takip etti.
* Hesap sahipleriyle ilgili dünyada hükûmetlerden 11.112 hesapla ilgili 6.904 talep geldi. Twitter bu taleplerden yaklaşık yarısını kısmen veya tamamen kabul etti. 2.092 taleple bu alanda birinci ABD yönetimi oldu.
Terör ve çocuk istismarıyla mücadele
* 166.513 hesap terörü övdüğü gerekçesiyle askıya alındı. Bu mesajların yüzde 91’i Twitter’ın kendi iç denetimiyle belirlendi. Şirket, terörü öven mesaj sayısının geçen döneme göre yüzde 19 azaldığını ve terör örgütlerinin platformu artık daha az kullandığını belirtti.
* 456.989 hesap çocuk istismarı nedeniyle askıya alındı. Bu oran da yüzde 6’lık bir düşüşe karşılık geliyor. Bu mesajların yüzde 96’sı Twitter’ın teknoloji araçlarıyla belirlendi.
* Altı aylık değişime bakıldığında dünyadan gelen içerik kaldırma taleplerinde yüzde 8’lik bir azalma oldu (toplam 27.283 hesap). Ancak yıl bazında bakıldığında yüzde 84’lük bir artış söz konusu.
