Hükûmetin “yargı reformu” olarak adlandırdığı paketin en önemli maddelerinden biri, TBMM Genel Kurulu’nda bugün ele alınıp kabul edildi. Kritik maddede, “Haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz” ifadesi yer alıyor. Gazeteciler, haberciliğe yasal bir “sınır” getirme çabasına tepki gösteriyor.
Terörle Mücadele Kanunu’nun (TMK) 7. maddesi, örgüt propagandası yapanlara verilecek cezaları düzenliyor. Bu suçun basın yolu ile işlenmesi hâlinde cezanın arttırılması öngörülüyor. Çok sayıda gazetecinin yargılanmaya devam ettiği bu suçla ilgili maddede, “yargı reformu” kapsamında bir değişiklik yapıldı.
Söz konusu madde bugüne kadar şu şekildeydi: “Cebir ve şiddet kullanılarak; baskı, korkutma, yıldırma, sindirme veya tehdit yöntemleriyle, suç işlemek üzere, terör örgütü kuranlar, yönetenler ile bu örgüte üye olanlar Türk Ceza Kanunu’nun 314’üncü maddesi hükümlerine göre cezalandırılır. Örgütün faaliyetini düzenleyenler de örgütün yöneticisi olarak cezalandırılır. Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda bugün kabul edilen tasarı, bu maddeye şu ifadeyi de ekliyor: “Haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.”
Gazetecilik örgütleri ve muhalefet partileri eleştiriyor
Cumhuriyet Halk Partisi ve İYİ Parti sözcüleri TBMM’de yaptıkları konuşmada bugüne kadar muhalifleri susturma amaçlı kullanılan bu maddenin aynı anlayışla devam ettirilmemesini istediler. Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Özlem Zengin ise ”Bu madde özgürlüklerle alakalı… İfade özgürlüğü için önemli bir durum getiriyor” dedi.
Kabul edilen maddede seçilen sözcükler, bazı ‘düşünce açıklamaları’nın suç olduğunu varsayarken, “haber verme sınırı” ve “eleştiri” kavramlarının tanımını yapmayıp muğlak bırakıyor. Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) tasarının mecliste kabul edilmesinin ardından attığı tweet‘te, “Tekrar soruyoruz: Haber verme sınırı nedir, kim tanımlar?” diye sordu.
Meslek örgütleri daha önce tasarı metnini eleştirmişti. Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Genel Başkanı Gökhan Durmuş, “Şu anda cezaevlerinde bulunan 135 meslektaşımız basın özgürlüğü kapsamında serbest bırakılması gerekirken, suçlamalar terör faaliyetleri şeklinde yapıldığı için tutuklanıyorlar. Yargı paketiyle de bir değişim olacağını inanmıyorum” demişti. Durmuş, bu konuda iktidarın “samimi” bir yaklaşım sergilemediğini belirterek “Bugünkü kanunlar uygulansa zaten cezaevlerinde bir tek gazeteci dahi kalmaz” ifadesini kullanmıştı.
TBMM 39 maddeden oluşan yargı paketinin diğer maddeleri üzerinde görüşmeleri sürdürüyor.
