Almanya’da yapılan bir araştırmaya göre kötü haberler internette diğer haberlere kıyasla yaklaşık iki kat daha hızlı yayılıyor. En hızlı yayılan haber türü ise ünlülerin ölümleri…
Münster Üniversitesi’nden Florian Buhl, Elisabeth Günther ve Thorsten Quandt’ın bu ay yayımlanan araştırması için Almanya’nın en büyük 28 haber sitesi 2013-2014 dönemindeki dokuz ay boyunca incelendi.
Bu süreçte yayımlanan 480.727 adet içeriği inceleyen araştırmacılar, medyanın büyük bölümünün haberleştirdiği “yüksek haber değeri taşıyan” olayları belirledi. Böylece araştırmanın odağı, Nelson Mandela’nın ölümü ve Amanda Knox vakası gibi büyük uluslararası haberlerden oluşan 95 olaya indirgendi. Bu süreçte söz konusu 28 sitenin tamamı bu olayları toplam 1.919 habere konu etti.
Ham veritabanına şu bağlantı üzerinden ulaşılabilecek araştırmada varılan sonuçlardan bazıları şöyle:
90 dakikadan sonra büyük bir fark kalmıyor
* Kötü yahut olumsuz haberler, diğer haberlere kıyasla dijital medyada yaklaşık iki kat daha hızlı yayılıyor. Nötr veya “iyi” haberler ilk 30 dakika içinde 20.2 baz puanlık görece düşük bir yayılma hızına ulaşırken, kötü haberlerde ise bu puan 42.2 olarak saptandı.
* Buna karşın 90 dakikadan fazla bir zaman geçtikten sonra, kötü haberlerle diğer haberlerin yayılma hızı arasında fazla bir fark kalmıyor. İlk 30 dakikadaki 12 puanlık fark, 90 dakikadan sonra 2.9 puana düşüyor.
Ünlü faktörü ve yayın saati hızı etkiliyor
* Haberlerin yayılma hızına etki eden içerikle ilgili sadece iki faktör bulundu. Birincisi, bunun kötü bir haber olup olmadığı. İkincisi ise ünlü bir ismi içerip içermediği. Bu yüzden en hızlı yayılan haber türleri, ünlülerle ilgili olumsuz gelişmeler, örneğin birinin ölmesi…
* Bununla birlikte haberin gecenin bir yarısı gerçekleşmesi de doğal olarak yayılma hızını düşürüyor. Zira gecenin ilerleyen saatlerinde hem daha az gazeteci iş başında oluyor, hem de birçok okur uykuda bulunuyor.
Dar hedef kitlesi hızı artırıyor
* Genel bir kitleyi etkileyen haberlerin de yayılma hızı daha düşük oluyor. Yani belirli bir kişiyi veya küçük bir grubu etkileyen haberler, “toplum” veya “işçiler” gibi geniş kitleleri etkileyenlerden daha hızlı yayılıyor.
NiemanLab’da araştırmayla ilgili yapılan bir yorumda, insan psikolojisi göz önüne alındığında kötü haberlerin daha hızlı yayılmasının bir sürpriz olmadığı belirtilirken şu ifade kullanıldı: “Bununla birlikte olumsuz bir haber, hiçbir editörün ıskalamak istemediği bir şeydir. Ayrıca aynen yayımlamaya daha müsaittir çünkü örneğin biri öldüğünde bunu 20 dakika içinde teyit etmek, siyasi entrikayla ilgili bir haberi teyit etmekten çok daha kolaydır.”
