2022’de tutuklanan ve geçen yıl tahliye edilen 11 gazeteciden 8’i, 6 yıl 3’er ay hapis cezasına çarptırıldı.
Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın (TGS) açıklamasına göre mahkeme; Diren Yurtsever, Berivan Altan, Selman Güleryüz, Hakan Yalçın, Emrullah Acar, Zemo Ağgöz, Deniz Nazlım ve Öznur Değer’i 6 yıl 3’er ay hapis cezasına çarptırdı. Ankara 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada yargılanan Habibe Eren, Ceylan Şahinli ve Mehmet Günhan ise beraat etti.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında; İstanbul, Ankara, Diyarbakır, Van, Şanlıurfa ve Mardin’de 25 Ekim 2022 sabahı Mezopotamya Ajansı (MA) ve JinNews ofisleriyle gazetecilerin evlerine polis baskın düzenlemişti. İki kuruluşta çalışan haberciler “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla 29 Ekim 2022’de tutuklanmış, dava sürerken 16 Mayıs 2023’te tahliye edilmişti.
TGS, mahkumiyet kararlarının ardından yaptığı açıklamada, “Gazetecilere verilen hapis cezası kabul edilemez” ifadesini kullandı. Kurum, habercilerin gazeteciliği savunmak üzere 6 Temmuz saat 18.00’de İstanbul’daki Şişhane Meydanı’nın yanı sıra Ankara ve Diyarbakır’da bir araya geleceğini duyurdu.
Gazetecilere yönelik toplu gözaltılar, meslek örgütlerinin “Sansür Yasası” diye adlandırdığı yasal düzenlemelerin mecliste kabul edilmesinden günler sonra, Türkiye’nin seçim sürecinde olduğu dönemde gelmişti. Meslek örgütleri o zaman yayımladıkları ortak açıklamada, operasyonu, “yurttaşın haber alma ve gerçeğe ulaşma hakkına yeni bir saldırı” diye nitelemişti.
Bugün itibarıyla TGS verilerine göre 13 gazeteci ve medya çalışanı cezaevinde. Ancak haberciliğe yönelik adlî taciz tutuklamalarla sınırlı değil. TGS’nin mayısta yayımlanan Basın Özgürlüğü Raporu‘na göre bir yıl içinde 69 gazeteci gözaltına alındı, 52 gazeteci haklarında açılan soruşturmalar nedeniyle ifade verdi. Gazeteciler 183 ceza davası ve 21 tazminat davasında yargılandı. Ceza yargılamalarında toplam 47 yıl 1 ay 24 gün hapis cezasına ve 31.160 TL adlî para cezasına hükmedildi. 60 gazeteci beraat etti.
Son duruşmadan notlar
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nden (MLSA) Hayri Demir’in Ankara 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde 11 gazetecinin yargılandığı son duruşmadan aktardığı notlar şöyle:
Duruşmaya gazeteciler katılmazken, çok sayıda avukat hazır bulundu. İddia makamı, gazetecilerin cezalandırılması yönündeki esas hakkındaki görüşünü yeniledi.
Mütalaaya karşı esas hakkında savunma yapan Avukat Resul Temur, soruşturma sürecinin şaibeli olarak başlatıldığını belirterek, soruşturmanın delillere değil tamamen gizli tanık beyanına dayandırılarak açıldığını ifade etti. Bu beyanların ise iftiradan ibaret olduğunu söyleyen Temur, “Bu dosyanın dayanağı gizli tanık beyanıdır. Bunun cezaya yeterli olmadığını bilen soruşturma makamı müvekkillerin çalıştığı ajans ve mesleki faaliyetleri dosyaya konu edilmiştir” diye konuştu.
Temur, “Mezopotamya Ajansı kurulduğu günden bu yana 100 bini aşkın haber yayınlanmıştı. Ancak iddia makamı sadece 60 haberi mütalaaya koyarak, müvekkillerin cezalandırılmasına gerekçe göstermiştir. Müvekkillerin bunun üzerinden cezalandırılmasını talep etmenin hukukî bir dayanağı yoktur” dedi.
“Suçlama konusu yapılan haber yapma biçimidir”
Selman Güzelyüz’ün avukatı Şevin Kaya, müvekkilinin katıldığı bir piknikte halay çekmesinin dahi dosyaya delil olarak konulduğunu belirterek, “Suçlama konusu yapılan haber yapma biçimidir. Bu biçim iktidar tarafından da yargı tarafından da belirlenemez” dedi.
“Neden bu gazeteciler cezalandırılmak isteniyor” diye soran Kaya, müvekkili Güzelyüz ile ilgili dosyada herhangi bir delilin olmadığını dile getirdi.
MA muhabiri Berivan Altan’ın avukatı Hülya Yıldırım, Altan’ın dosya kapsamındaki beyanlar ve deliller gerekçesiyle daha önce Mersin’de de yargılandığını ve aynı gerekçelerin ikinci bir yargılamaya konu edilemeyeceğine dikkat çekti.
Avukat Ebru Akkal, müvekkili Habibe Eren yönünden iddianamede somut bir delil olmadığını belirterek, “Müvekkil JinNews’te editör olarak çalışmaktadır. Burası da yasal olarak kurulmuş, yayınlarına devam eden ve dünyada tüm çalışanlarının kadın olduğu tek yayın organıdır. Bu açıdan böylesi ajansta çalışmak herhangi bir cezaya gerekçe yapılamaz” dedi.
Mütalaada JinNews muhabiri MA muhabiri yapılmış
JinNews muhabiri Öznur Değer’in avukatı Çiğdem Kozan, müvekkilinin JinNews çalışanı olmasına rağmen mütalaada MA muhabiri olarak gösterildiğine dikkat çekti. Kozan, sadece bu bilgi ile dosyanın ne şekilde hazırlandığının ortaya konulduğunu ifade etti.
Dönemin Ankara Haber Şefi Deniz Nazlım’ın avukatı Sipan Cizreli, müvekkili açısından mütalaada herhangi bir somut değerlendirme yapılmadığını belirterek, “Sadece eylem ve etkinliklere katıldığı belirtiliyor. Ancak hangi eylem ya da etkinlik olduğuna dair de somut bir delil konulmamıştır. Burada sadece gazetecilik faaliyetleri yargılanmaya çalışılıyor” dedi.
Açık tanık Özgür Baran’ın hiçbir gazeteciyi tanımadığı yönündeki beyanlarını anımsatan avukat Özgür Erol, “Kaldı ki kendisi ajans ile husumetli olduğunu dile getirmiştir. Sonrasında da bu beyanlarını reddettiğini ifade etmiştir” dedi.
Avukatların savunmalarının tamamlanmasının ardından duruşmaya, müzakere için 40 dakikalık ara verildi.
Aranın ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti, gazeteciler Diren Yurtsever, Deniz Nazlım, Berivan Altan, Selman Güzelyüz, Hakan Yalçın, Emrullah Acar, Zemo Ağgöz ve Öznur Değer’e “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla 6 yıl 3 ay hapis cezası verdi.
Gazeteciler Habibe Eren, Mehmet Günhan ve Ceylan Şahinli hakkında ise beraat kararı verildi.
