Okur gelirine dayalı iş modelleri artık dünyanın önde gelen yayıncıları için “yeni normal.” Buna karşın özellikle Avrupa’daki medya yöneticileri, abone modellerinin, Google, Facebook ve Apple gibi dijital platformlar tarafından henüz yeterince desteklenmediğini söylüyor.
Önde gelen dijital platformlardan ikisi son bir yıl içinde, kullanıcılarının medya yayınlarına abone olabilmesini sağlayan birer hizmet başlattı. 2019’da devreye giren Apple News+ başlı başına bir abonelik vitrini. Facebook ise hızlı yükleyen Instant Articles formatına, abonelik kaydı yapabilme özelliğini ekledi.
Ancak dünyanın en büyük medya şirketlerinden Axel Springer’ın direktörü Stefan Betzold’a göre yayıncılar, dijital platformların bu hamlelerine rağmen hâlâ abone kazanma konusunda onlardan yeterli desteği alamıyor. Bu platformların çoğu ABD merkezli olduğu için, bu ülkede yayıncılar onlara daha yakın olduğundan biraz daha şanslı.
Wall Street Journal Genel Müdürü Katherine Bailey, “[Platformlarla] ilişkimiz son bir yıldır çok büyük ölçüde gelişti. Facebook ve Apple, kullanıcı alışkanlarında haberin değerini anladı ve bizim de bundan ticari getiri elde etmemizi istemeye başladı. Apple ve Facebook’un en iyi haberlerimizi derlemek için özel haber merkezleri oluşturup editörler çalıştırmaya başlaması bunun göstergesi” dedi.
‘Platformların DNA’sında habercilik yok’
Ancak özellikle Axel Springer gibi Avrupa merkezli medya şirketlerinin dijital platformlarla sorunlu ilişkisi sürüyor. Digiday’in haberine göre Betzold, “Platformlar haber ortaklığı ekiplerini büyütmek gibi bazı olumlu adımlar attı. Ama bu onların DNA’sında yok. Açık bir kararlılık sergilemiyorlar” dedi.
Axel Springer’ın geçen hafta Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlediği ücretli içerik zirvesine katılan yaklaşık 100 medya yöneticisiyle yapılan anketten çıkan sonuçlar da bunu destekliyor. Facebook, Google ve Apple’ın gazetelere dijital abone kazandırmak için yeni yollar geliştirmesine karşın, en azından Avrupa’da pek bir fayda sağlanabilmiş değil.
Yayıncılar 1’den 10’a uzanan bir ölçekte Apple ve Facebook’a bu açıdan geçen yıla kıyasla biraz daha iyi bir not verdiler. Fakat bu, iki platformun vaatleriyle örtüşmeyecek ölçüde küçük bir iyileşme.
Yayıncılara göre Google’ın kendileri açısından önemi daha da arttı, ancak abonelik konusunda sağladığı destek aynı düzeyde kaldı. Yine de bu düzey, diğer platformların üzerinde.
Aboneliğe dayalı yayıncılık Türkiye’de emekleme çağında olsa da, ABD ve Avrupa’da artık olgunluğa ulaştı. Digiday’e göre bu nedenle yayıncılar, sadık takipçilerinin ötesinde yeni kitlelere erişmek zorunda. Bunun için dijital platformların önemi artık daha da fazla.
Haber dağıtımı değil, pazarlama kanalı
Platformlar, yayıncılar açısından bir haber dağıtım kanalı olmaktan çok, abone çekilebilen güçlü bir pazarlama kanalı. Betzold, örneğin Google’ın Android mağazasının yayıncıların uygulama ve abonelikleri açısından başarılı bir satış yeri olduğunu söyledi.
Fransa merkezli Le Monde gazetesinin abonelikten sorumlu direktörü Lou Grasser ise “2025’te bir milyon dijital aboneye ulaşma hedefimiz yolunda ‘Google ile Abone Ol’ (Subscribe with Google) gibi araçların kullanımında bir pazarlama fırsatı görüyoruz” dedi.
Özellikle ABD’deki yayıncılara kayda değer miktarda gelir ve trafik sağlayan Apple News+ şu anda ne Almanya’da, ne de Türkiye’de hizmete açılmış durumda.
Axel Springer tüm platformlarla olduğu gibi Apple ile de bu pazar yerine dâhil olmak konusunda müzakere yapabileceğini belirtiyor. Yayıncılar, kendi içeriklerinden gelir elde etmek ve verilere erişim sağlamak gibi konularda platformlara fazla ödün vermek istemiyorlar. Ayrıca platformların algoritmalarında ücretsiz içeriklere ayrıcalık tanınmasına da karşılar.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR – NYT VS. THE GUARDIAN: ABONELİK Mİ, BAĞIŞ MI?
