Gazeteciler haberleri nereden takip ediyor? 4 haberci medya tüketim tercihlerini anlatıyor

Türkiye’de gazeteciler haberleri nereden takip ediyor? Bunu Deniz Zeyrek, Balçiçek İlter, Ayça Söylemez ve Elif Zeynep Özipek ile konuştuk. Gazetecilerin medya tüketiminde diğer tercihlerini de sorduk. Mesela TikTok’ı veya yapay zekâ araçlarını kullanıyorlar mı? Ya dergi, müzik ve podcast tercihleri…

Deniz Zeyrek sosyal medyayı haber kaynağı olarak kullanmadığını, daha çok geleneksel medyayı takip ettiğini söylüyor:

Konvansiyonel medya ilk tercihimdir. Gazeteleri kâğıttan okumayı severim. Online olarak sozcu.com.tr dışında BirGün, Cumhuriyet, T24, Gazete Duvar, Pencere, Kısa Dalga gibi platformlara bakarım. Dergi olarak Birikim’i alıyorum. Sosyal medyayı haber kaynağı olarak kullanmıyorum. TikTok hesabım ise yok.

Balçiçek İlter ise dijital medyayı tercih ediyor:

Alışkanlıklarımız değişti, artık çok çabuk ve kısa habere ya da bilgiye ulaşmak daha çok ilgimi çekiyor. O yüzden basılı gazete takip etmiyorum ya da podcast dinlemiyorum. Çabuk sıkılıyorum. Daha çok YouTube’u takip ediyorum. Meslektaşım Cüneyt Özdemir’i izliyorum. 140journos izliyorum. Twitter benim için haber alma yeri değil, çünkü yalan-yanlış bilgi çok fazla. Barış Özcan‘ı takip ediyorum ve bayılıyorum videolarına. Basılı dergi yerine Pinterest tercih ediyorum. TikTok hesabım var.

bianet İnsan Hakları Editörü Ayça Söylemez‘in medya tüketimi hem dijital hem geleneksel mecraları kapsıyor:

Twitter, toplumun gündeminin ne olduğunu, bu gündemi kimin belirlediğini öğrenmek açısından önemli bir kaynak. O sebeple de tüm haber sitelerinin hesaplarını takip etmekle birlikte, propaganda için açılan büyük takipçili hesapları da yakından takip ediyorum. Bununla birlikte ben mesleğe basılı gazetede başladım, yazı işlerinde çalıştım ve hâlen de gazeteciliğin en doğru şekilde gazetede öğrenileceğini düşünüyorum. Hâlen BirGün ve Evrensel gibi gazeteleri basılı şekilde takip etmenin önemini savunuyorum.
Pandemiyle birlikte maalesef basılı dergi alışkanlığım sekteye uğradı, tabii basılı dergilerin yayımlanması da. Ancak hiçbir internet sayfasından, 1+1 Express’ten aldığım lezzeti alamayacağım da bir gerçek. Podcast sevdiğim bir araç ancak haberleri takip ettiğim bir mecra değil. Burada gerçek suç ve stand up’ları takip ediyorum. Haberleri sözel olarak dinleyerek bilginin tüm detaylarına ulaşabileceğimi düşünmüyorum. Hakeza YouTube’da da haber değil, yorumcuların hesaplarını tercih ediyorum. TikTok ve diğer popüler araçlarda da, geri kalmayayım mantığıyla hesap açtım. Ancak TikTok başka bir dünya ve bana hitap etmedi açıkçası. Bunda fazla zaman geçirmemiş olmamın, hemen vazgeçmiş olmamın da etkisi olabilir tabii, tekrar deneyeceğim.

Dış haberler muhabiri Elif Zeynep Özipek önceki üç gazeteciden farklı olarak haberleri takip etmek için bir mesajlaşma uygulamasını da kullanıyor:

Haberi genellikle AP [Associated Press] ve AFP [Agence France-Press] gibi ajanslardan takip ediyorum. Twitter’da ise genellikle Fransızca/İngilizce/Arapça vs. dillerde TV kanallarını takip ediyorum. Örneğin Fransa için TF1, France Info, Bfm Tv’yi takip ediyorum. Bunların bildirimleri açık. Afrika için bu ülkelerin sözcülerini veya bu ülkelerde yaşayan gazetecileri izliyorum ve bunların da bildirimleri açık. Afganistan/İran/Pakistan için bu ülkelerde “terörist” kabul edilen birçok insan hakları örgütünü, gazetecileri, ülkelerinden sürülen insanları da Twitter’dan takip etmeye çalışıyorum. Bunlar dışında Rusya ve Ukrayna medyası için Telegram kullanıyorum.

Sol üstten, saat yönünde: Ayça Söylemez, Balçiçek İlter, Elif Zeynep Özipek ve Deniz Zeyrek

Dört gazeteciye, son dönemde yaygınlaşan ChatGPT ve Midjourney gibi yapay zekâ uygulamalarını kullanıp kullanmadıklarını da sorduk.

Deniz Zeyrek, “ChatGPT kullanıyorum. Daha çok veri bankası gibi kullanıyorum ama zaman zaman analiz yapmasını da istiyorum. Ücret ödüyorum” dedi.

Ayça Söylemez, yapay zekâ uygulamalarını haber için değil ama gündelik yaşamda kullandığını anlatırken şu ifadeleri kullandı:

Yapay zekâ kullandım ama haber için değil, yapay zekânın nasıl işlediğini kontrol etmek için sosyal hayata dair sorular sorarak. Dolayısıyla şu an sürekli veya ücretli kullandığım bir yapay zekâ sitesi/uygulaması yok. Haber yazımında ise kullanmayı düşünmüyorum çünkü internet deryasında yazılanların gerçekliğine hiçbir zaman güvenmedim, malum, Google’a sorduğumuz her şeyin –eğer bilimsel bir makaleyi kaynak göstermiyorsa ya da bilimsel bir makale değilse– %90’ının doğru ve gerçek olmadığı malumunuz.

Elif Zeynep Özipek, yapay zekâ araçlarından herhangi birini kullanmadığını belirtirken Balçiçek İlter henüz gündelik yaşamına yapay zekâyı koyamadığını fakat öğrenme/inceleme aşamasında olduğunu belirtiyor.

Son olarak dört gazetecinin, Spotify ve diğer müzik platformlarında geçen yaz boyunca en çok dinlediği sanatçı, albüm ve şarkıcıları paylaşalım.

Deniz Zeyrek

Klasik müzik – “Doyamadıklarım” isimli bir çalma listem var. Rodrigo, Albeniz, Beethoven, Mozart, Chopin ve Rahmaninov gibi bestecilerin eserleri bu listede yer alıyor.

Rock müzik – “Best Ever” isimli bir çalma listem var. Bu listede en çok Pink Floyd, Dire Straits, Metallica, Rolling Stones, AC/DC, Deep Purple, The Doors ve Queen gibi grupların şarkıları yer alıyor.

Türk müziği – Grup Yorum, Ezginin Günlüğü, Yeni Türkü, Zülfü Livaneli, Sezen Aksu, Nilüfer, Ahmet Kaya, Mor ve Ötesi, Redd, Adamlar, Mabel Matiz, Şebnem Ferah, Cem Adrian, Teoman ve türküler…

Balçiçek İlter

Türkçe listede – Köfn’den “Bi Tek Ben Anlarım,” Model’den “Mey,” Dicle Olcay’dan “Maktul,” Madrigal’den “Geçme Artık Sokağımdan,” Pinhani’den “Hele Bi Gel”

Yabancı listede – Stromae’dan “L’enfer” ve “Formidable”, Hoshi’den “Femme a la Mer,” Argiros’tan “Eleftheros”

Ayça Söylemez

“Turn the Page”