Cambridge Analytica skandalı, kullanıcı verilerinin kötüye kullanılması ve yaşanan diğer gelişmeler gözleri uygulamalarını her gün kullandığımız Facebook’a çevirdi. Şirketin patent başvuruları incelendiğinde geleceğimize ilişkin hiç de iç açıcı bir tablo ortaya çıkmıyor.
Facebook’un kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Mark Zuckerberg, ABD Kongresi’nde temsilcilerle görüşmüş ve kullanıcı verilerinin kötüye kullanılması nedeniyle özür dilemişti. Zuckerberg, bu yazı yazılırken ABD Kongresi’nde kişisel verilerin kullanımı ve seçim manipülasyonları üzerine sorgulanıyor. Skandal ortaya çıktığında Facebook’un savunması ‘Ortada bir veri hırsızlığı yok ama kurallarımız ihlâl edildi, gereğini yapıyoruz’ şeklinde olmuştu. Bu bile Facebook’un durumun ciddiyetinden uzak davrandığını ve verilerimizin -Facebook’un kuralları ihlâl edildiğinde- zararlı amaçlar için kullanılabileceğini göstermişti.
Peki gerçekten Facebook gereğini yapıyor mu? Kişisel verilerimize ve mahremiyetimize saygı gösterecek mi? Açıkçası şirketin patent başvurularının bazılarını incelediğimizde, ortaya hiç de iç açıcı bir tablo çıkmıyor.
Göz hareketlerini izleme teknolojisi
Facebook göz bebeği ve korneaya, özel kızılötesi LED’ler yönelterek göz hareketlerinizi takip etmek istiyor. Şirket, göz hareketlerini izleme kontrolü sistemleri ve yöntemleri üzerine çalışıyor.
Tüm bedensel ve gündelik hareketler
Yine Facebook kullanıcı etkinliği izleme alanında da etkin olmak istiyor. Yürüyüş, koşu, bisiklet, kürek çekme, araba ile sürüş, otobüs, tren, merdiven yürüyüş, atlama, yüzme, futbol ve kayak oynama gibi her türlü aktiviteyi otomatik olarak algılamak, kaydetmek ve tanımlamak üzerine teknoloji geliştiriyor.
Paylaşılan dosyalar üzerinden hafiyelik
Facebook ayrıca “şüpheli, yetkisiz veya telif hakkıyla korunan içerik” yükleyip yüklemediğinizi belirlemek için “sosyal sinyallerin herhangi bir bileşimini analiz etmek” istiyor. Sosyal sinyaller, bir web sayfasının arama motorları tarafından algılanan kolektif paylaşımları, beğenileri ve genel sosyal medya görünürlüğünü ifade ediyor.
Cambridge Analytica-Facebook benzerliği
Belki de tüm bunlardan önemlisi Facebook, Cambridge Analytica skandalından önce, 2008’den beri kullanıcılarının tüm tartışmalarındaki özellikle politik ve ekonomik terimleri izleyip demografik, psikometrik analizler yapmak için çalışıyormuş.
Platformun, “politikacı isimleri” ve “politik veya ekonomik konular” tartışırken kullandığımız anahtar kelimeleri analiz etmek istediğini görüyoruz.
Facebook,“Politik analistler” veya “pazarlama ajansları” için bir arayüz ortaya çıkarmak için patent başvurusunda bulunmuş. Şirket, kullanıcıların arasındaki tartışmalar ve yorumlar üzerinden, ortaya çıkan terimleri ve bu terimlerin kullanım sıklığını analiz ederek, bu terimlerden bahseden üyelerle ilişkili demografik bilgileri, yaş, cinsiyet bilgileri ile terimlerin kullanımı arasındaki ilişkiyi grafik biçiminde gösterecek bir teknoloji geliştirmiş ve bunun için patent başvurusuda bulunmuş.
Size de kişisel verilerimizi zaten tam da Cambridge Analytica gibi kullanmanın önünü açacak bir teknoloji gibi gelmedi mi?
Facebook’un tüm patent başvurularını Google Patentler üzerinden inceleyebilirsiniz.