Google’ın dijital reklamcılıkta tekelleştiği iddiasıyla ABD’de açılan davada önemli bir gelişme yaşandı. “Bernanke” adlı gizli bir proje yürüten teknoloji devinin, yayıncıların verilerini otomatik reklam altyapısında kullanıp her yıl yüz milyonlarca dolarlık haksız kazanç elde ettiği öne sürülüyor.
Wall Street Journal‘ın haberine göre Google’ın yıllardır yürüttüğü Bernanke Projesi’nden, medya kuruluşlarını da içeren yayıncı ortaklarının haberi yoktu. Teknoloji devine karşı Teksas’ta açılan anti-tröst davasında mahkemeye sunulan yeni belgeler, bu gizli programı ifşa etmiş oldu.
Google, arama motorunun yanı sıra, dijital reklam pazarında da hâkim konumda. Şirket, hem dijital reklamverenlerin, hem de bu reklamların yayımlanacağı mecraların kullandığı altyapı ve dağıtım olanaklarını elinde tutuyor. Dijital reklam sisteminin karmaşık ve şeffaflıktan uzak yapısını bahane eden Google; böylece hangi reklamın, hangi mecrada, kaç paraya yayımlanacağına büyük ölçüde kendisi karar veriyor.
Mahkemeye sunulan yeni bir belgeye göre Bernanke Projesi kapsamında Google, yayıncıların verilerini yıllarca kendi çıkarları için kullandı ve bunu gizledi. Bu veriler sayesinde Google’ın, kendi reklam alım sistemine avantaj sağlayıp haksız rekabete neden olduğu öne sürüldü. Bu sayede Google’ın her yıl yüz milyonlarca dolar kazandığı belgelerde yer aldı. Projeye, 2006–2014 yılları arası ABD Merkez Bankası Başkanı olan Ben Bernanke’nin isminin verilmesi de dikkat çekti.
Google yanlışlıkla kendisini ele vermiş
Teksas başta olmak üzere 11 ABD eyaleti, haksız rekabete neden olup yasadışı tekel oluşturmak ve tüketicilere zarar vermek suçlamasıyla Google’ı geçen yıl dava etmişti. Davada Google, uluslararası alanda rekabet ortamını yok edecek yasa dışı taktikler uygulayarak arama motoru hizmetleri ve dijital/çevrim içi reklamcılık alanlarında “imparatorluğunu” güçlendirmekle suçlanıyor.
Wall Street Journal’ın önceki gün yayımladığı haberde ilginç bir ayrıntı da var: Google, Bernanke Projesi’ni ifşa eden belgeyi mahkemeye kendisi sundu. Bu belge, eyaletlerin suçlamaları karşısında Google’ın hazırladığı ilk resmi cevabın bir parçasıydı. Şirketin, kendi savlarının aleyhine olan kısımları gizlemeden bu belgeyi sunmasının bir kaza sonucu gerçekleştiği sanılıyor.
Belgedeki ilginç bilgiler önce MLex adlı haber sitesinin, ardından Journal’ın dikkatini çekti. Google bu aşamada PDF formatındaki belgeyi adli sistemden kaldırdı ve mahkemeden gizlilik kararı çıkardı. Ardından aleyhte bilgiler içeren bölümler redakte edilerek belgeler tekrar adli sisteme yüklendi. Ama iş işten geçmişti. Bu durumun, davanın gidişatını nasıl etkileyeceği ise henüz belli değil.
Facebook ile gizli anlaşma da belgelendi: Jedi Blue
Davada, aynı zamanda, Google’ın Facebook ile “Jedi Blue” adını verdiği gizli bir anlaşma yaptığı da ortaya çıktı. Yeni belgeler, dijital reklam pazarında fiyatları kontrol edebilmek amacıyla iki teknoloji devinin kartelleştiği iddiasını güçlendiriyor.
ABD Haber Medyası İttifakı Başkanı David Chavern önceki gün yayımladığı açıklamada, yeni belgeleri şöyle yorumladı:
- Google, “kendi kasasının her zaman kazanması” amacıyla reklam pazarında hile yaptı. Üstelik bunu, yerel haber yayıncılarına doğrudan zarar verecek biçimde yaptılar. Dijital reklam gelirleri için adil bir rekabet ortamı olduğunu varsaymaktan artık vazgeçelim. Dijital reklam piyasasının ve yerel haberciliğin regülatörleri yıllardır Google ve Facebook’tur. Yerel haberciliği desteklemeyi reddeden kanun yapıcılar, bu teknoloji platformlarının mutlak kuvveti ve kudreti karşısında ise gönüllü teslimiyet içindedirler.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR – ARAMALAR, REKLAMLAR VE KÖTÜLÜĞÜN FİNANSMANI
