Gazeteci Tolga Şardan, “MİT’in Cumhurbaşkanlığı’na sunduğu ‘yargı raporu’nda neler var” başlıklı yazısı nedeniyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın resen başlattığı soruşturmanın ardından, “Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma” suçundan çıkarıldığı hakimlikçe tutuklandı. Güvenlik alanında Türkiye’nin en deneyimli ve güvenilir gazetecilerinden biri olan Şardan, 2 Kasım Gazetecilere Karşı Suçlarda Cezasızlıkla Mücadele Uluslararası Günü’ne hapiste girdi.
35 yıllık gazetecilik hayatında siyasetin ve bürokrasinin kapalı kapıları ardında yaşananları defalarca haberleştiren kamuoyuna verdiği bilgiler hiç yalanlanmayan, mesleğin en saygın ödüllerini alan ve açılan davaların tümünde aklanan Tolga Şardan’ın tutuklanması büyük tepki çekti. Türkiye Gazeteciler Sendikası, “Kamu yararı ve halkın haber alma hakkını koruyan gazetecilere verilmek istenen gözdağını reddediyoruz” dedi. Gazetecilerin tepkilerini derledik.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, 31 Ekim 2023 günü T24’te “MİT’in Cumhurbaşkanlığı’na sunduğu ‘yargı raporu’nda neler var” başlığıyla yayımlanan Tolga Şardan yazısının ardından “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” iddiasıyla resen soruşturma başlatmıştı.
Polisin evinde yaptığı yaklaşık 1 saatlik aramanın ardından Şardan gözaltına alınıp Ankara Adliyesi’ne götürüldü ve sevk edildiği hakimlikçe tutuklandı. Böylece gazetecilik örgütlerinin “Sansür Yasası” dediği Dezenformasyon Yasası nedeniyle bir haberci daha cezaevine gönderildi.
Bu arada Halk TV Yazı İşleri Müdürü Dinçer Gökçe de “Çete lideri T.D. ve E. D’ye tahliye kararı” başlıklı haberi nedeniyle Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı resen başlattığı soruşturmada gözaltına alındı. Halk TV bürosunda çalışırken polis tarafından götürülen Gökçe, Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı’nda verdiği ifadenin ardından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
[Güncelleme, saat 20.45: Kısa Dalga yazarı gazeteci Cengiz Erdinç de bu akşam gözaltına alındı. BirGün gazetesi ise yayın koordinatörü Uğur Koç, haber müdürü Uğur Şahin ve muhabir İsmail Arı hakkında dezenformasyon soruşturması başlatıldığını açıkladı.]Gazetecilerin ve gazetecilik örgütlerinin dün geceden bu yana sosyal medyada paylaştığı mesajlardan bazıları şöyle:
📍 T24 Ankara Temsilcisi Gökçer Tahincioğlu, Tolga Şardan'ın tutuklanmasına ilişkin açıklamalarda bulundu:
💬 “Tolga Şardan her iktidar döneminde gazetecilik yaptı, yargılandığı bütün davalardan aklandı, gene öyle olacak”
Video haber 📺👇🏻
— T24 (@t24comtr) November 1, 2023
Meslektaşlarımız Tolga Şardan ve Dinçer Gökçe, yaptıkları haberler nedeniyle dezenformasyon iddiasıyla gözaltına alındı. Kamu yararı ve halkın haber alma hakkını koruyan gazetecilere verilmek istenen gözdağını reddediyoruz! #GazetecilikSuçDeğildir pic.twitter.com/p5BvXN9AwQ
— Gazeteciler Sendikası (@TGS_org_tr) November 1, 2023
Tolga Şardan'ı tutuklamanın 2 hedefi var:
1-) Siyaset, güvenlik ve yargı bürokrasindeki kirli ilişkileri yazan Tolga Şardan'ı susturmak.
2-) Telefon ve bilgisayarına el koyarak onun kaynaklarını deşifre etmek.
Yoksa tutuklandığı suç maddesi, katalog suçlardan bile değil. https://t.co/6UfKe4ddja
— Alican Uludağ (@alicanuludag) November 1, 2023
Tolga Şardan’ın ifadesinden:
“35 yıldır gazeteciyim. 17 İçişleri Bakanı, 32 Emniyet Genel Müdürüyle gazeteci-bürokrat veya gazeteci-siyasetçi ilişkisi üzerinden çalışmışlığım vardır. Hiçbir dönemde yazdığım haberlere yalanlama olmamıştır. Bugünkü yazım da yalanlanmamıştır.” https://t.co/3osFeo8LRf— İsmail Saymaz (@ismailsaymaz) November 1, 2023
TGC: Tolga Şardan özgür bırakılmalıdır
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu Tolga Şardan’ın yazdığı bir yazı nedeniyle tutuklanmasına tepki gösterdi. Açıklamada şu görüşler yer aldı:https://t.co/x5oAam4Hb9 pic.twitter.com/6FKZiMM3jt— TGC (@TGCTr) November 2, 2023
Özgür medya için "Sansüre hayır!" demek için, #TolgaSardan 'ın serbest kalması için… biraradayız…#BizGazeteciyiz pic.twitter.com/3CkT41AYGv
— ÜNSAL ÜNLÜ (@unsalunlu) November 2, 2023
Milliyet'in marka olmasında katkısı olan isimlerden biri de Tolga Şardan'dır…
30 yıl emek verdi Milliyet'e… onlarca ödül kazandırdı yüzlerce manşete imza attı..
Ama o Milliyet Tolga Şardan'ın tutuklanmasını haber görmeyip1.sayfaya koymadı. İç sayfalarda bile yok… pic.twitter.com/d5KaXJMxBD
— Z. Kıvanç EL (@zkivancel) November 2, 2023
türkiye’de gazeteci olmanın en kısa en anlamlı belgeseli…
“bir mesleğin gözyaşları” bir gazetecinin başı dik hapse gidişi.. @sardan_tolga
pic.twitter.com/Lpvgy6QfWx— mustafahos (@mustafahos) November 2, 2023
#Turkey: Today IPI joins local journalism groups in demanding the release of @sardan_tolga. Seasoned journalist and @t24comtr contributor Şardan was imprisoned yesterday on the charge of "publicly disseminating misleading info". #JournalismIsNotACrime#FreeTurkeyJournalists pic.twitter.com/VQE8762KJQ
— IPI – The Global Network for Independent Media (@globalfreemedia) November 2, 2023
Bugün tutuklanan Tolga Şardan bir ay önce yaptığımız söyleşide şöyle diyordu: “Türkiye’de mafya evrimleşmenin son aşamasında. Türk mafyası bu aşamadan sonra ya tamamen geriye çekilecek, körelecek ya da çok daha baskın, egemen hale gelecek.”https://t.co/yVRiXMcu4u
— İrfan Aktan (@irfanaktans) November 1, 2023
Tolga Şardan, sadece halkın haber alma hakkını savunup gazetecilik yaptığı için tutuklandı.
Gazeteci Şardan çıkacak ve yine yazacak. Korkuya baskıya gazeteciler teslim olmayacak.#TolgaŞardan derhal serbest bırakılsın!#GazetecilikSuçDeğildir
— ÇGD (@cgdgenelmerkez) November 1, 2023
Tolga Şardan hep örnek gazetecilik yaptı. Hapse götürülürken meslektaşları "Yalnız değilsin Tolga" dediğinde gözyaşlarına hakim olamadı.Bir kişinin değil; bir mesleğin,bir memleketin gözyaşları aslında onlar. Deprem çantasının yanına hapis çantasının konulduğu memleketin… https://t.co/gBYXhRMbC3
— murat sabuncu (@muratsabuncum) November 1, 2023
#TolgaŞardan neden hapiste?
TCK 217/A'dan: “Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle,.. gerçeğe aykırı bir bilgiyi.. yayan kimse" iddiasıyla.
Anlayamadığım: Adliyede yolsuzluk iddialarının etkin şekilde ARAŞTIRILDIĞINI yazmak halkta neden panik yaratsın?🔽 pic.twitter.com/UCKs9i5lJw— Ferhat Boratav (@ferhatboratav) November 2, 2023
🔴 Tolga Şardan’ın tutuklanmasına yol açan makalede adı geçen Cumhurbaşkanlığı da, Adalet Bakanlığı da, MİT Müsteşarlığı da Ankara’da.
🔴 Yazının tüm tarafları Ankara’dayken, soruşturmanın Ankara değil İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından açılmasının sebebi ne?
🔴 Acaba…— Bülent Mumay (@bulentmumay) November 2, 2023
KEFİLİM
Uzun yıllara dayalı meslektaş ve ağabey-kardeş ilişkimiz olan Tolga Şardan’ın gazeteciliğine de, adamlığına da kefilim.
Onu eğip bükecek, gazetecilikten saptıracak bir güç tanımıyorum.
“Gazeteciyiz, işimizi yapıyoruz” demiş Adliye’de.
Ağzına sağlık kardeşim ✊🏻 pic.twitter.com/cHs272DbSS— Zafer Arapkirli (@ZaferArapkirli) November 1, 2023
Basın meslek örgütleri; gazeteci Tolga Şardan’ın tutuklanmasına ortak bir açıklama ile tepki gösterdi:
“Tolga Şardan derhal serbest bırakılmalıdır. Bu gözdağını hiçbirimiz kabul etmiyoruz. Biz gazeteciyiz, gazetecilik yapmaya devam edeceğiz.”https://t.co/dJeWZQQksT pic.twitter.com/cvy5hh8iZN
— ANKA Haber Ajansı (@ankahabera) November 2, 2023
Basına yönelen baskıyı, gözdağı verme politikalarını dayanışma ile aşacağız.
Sendikamız yöneticileri ve TGC, Basın-iş, RSF ve MLSA heyeti T24'e geçmiş olsun ziyaretinde bulundu.
Baskıyla, tutuklamayla gazetecileri korkutamazsınız! #TolgaŞardanYalnızDeğildir #BizGazeteciyiz… https://t.co/84F7Nlt4fh pic.twitter.com/11lsQZEvja— Gazeteciler Sendikası (@TGS_org_tr) November 2, 2023
IPI Türkiye Ulusal Komitesi Başkanı @ekizilkaya: "Türkiye'nin en deneyimli ve en güvenilir uzman muhabirlerinden olan Tolga Şardan'ın tutuklanması sadece gazetecilere yönelik bir gözdağı değil, aynı zamanda vatandaşların haber alma hakkına ağır bir saldırı." pic.twitter.com/UtvuRsKyyg
— IPI – The Global Network for Independent Media (@globalfreemedia) November 2, 2023
2 Kasım Gazetecilere Karşı Suçlarda Cezasızlıkla Mücadele Uluslararası Günü‘ne cezaevinde giren Tolga Şardan, güvenlik alanında Türkiye’nin en deneyimli ve güvenilir gazetecilerinden biri.
43 saat sonra “ısmarlama” tekzip geldi
Şardan’ın soruşturmaya konu olan son yazısındaki bilgiler de, kendi avukatı tutuklama aşamasında bu duruma dikkat çekene kadar hiçbir yetkili tarafından yalanlanmamıştı. Gazeteci Murat Yetkin’in bugünkü yazısında bu duruma şu ifadelerle dikkat çekildi:
- Yazının yayınlanması, Şardan hakkında gözaltı kararının çıkması, tutuklanması boyunca 43 saatte gelmeyen tekzip, tutuklanmasından 10 dakika sonra geldi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığına bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), “MİT’in iddia edildiği gibi bir raporu söz konusu değildir” açıklamasını yaptı.
- Adeta ısmarlama izlenimi veren tekzipteki sözcük seçimi önemli. Örneğin DMM sadece “iddia edildiği gibi bir rapor” bulunmadığını söylüyor. Böyle bir çalışmanın yapılmadığına, MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın böyle önemli bir konuda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı bilgilendirmediğine dair bir ifade yok.
- Oysa MİT’in özellikle yargıdaki yolsuzluk, rüşvet iddialarının üzerinde durduğu, bunların dış bağlantılı, ulusal güvenlikle ilgili olup olmadığını görevi gereği araştırdığı biliniyor. Örneğin 2022’de MİT para karşılığı İran istihbaratının Türkiye’deki İran rejim muhaliflerini kaçırmasına yardımcı olan İstanbul Cumhuriyet Savcısı Davut Yılmaz’ı ortaya çıkarmış, casusluktan tutuklanan Yılmaz HSK kararıyla meslekten de ihraç edilmişti.
- Tolga Şardan aslında MİT’in görevinin dışına çıktığı değil, tersine görevini yaptığını gösteren bir haber yazmış ama çıktığında gazetecilik örgütlerinin çok itiraz ettiği Dezenformasyon Yasasına takılmıştı.
Tolga Şardan: 35 yıllık, bol ödüllü gazeteci
Ankara Ulus adlı yerel gazetede 1988’de gazeteciliğe başlayan Tolga Şardan, 1989’dan 2018’e kadar Milliyet gazetesinde polis muhabirliği, Ankara Temsilci Yardımcılığı ve köşe yazarlığı yaptı.
Şardan 1992’den itibaren Çetin Emeç, Muammer Yaşar Bostancı ve Abdi İpekçi’nin adını taşıyan gazetecilik ödüllerini aldı. Haberleri Çağdaş Gazeteciler Derneği ve Türkiye Spor Yazarları Derneği’nce ödüle layık bulundu. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin verdiği 2021 Yılı Basın Özgürlüğü Ödülü’nün sahibi oldu.
Şardan 2019’dan bu yana T24’te çoğunlukla güvenlik konularını ele aldığı “Büyüteç” adlı köşeyi yazıyor.