Haber

2020 Pulitzer Ödülleri: Taksici sorunu, hastane yolsuzlukları ve şaibeli aflar

Fotoğraf: Lexi Ruskell
2020 yılı Pulitzer Ödülleri açıklandı. Araştırmacı gazetecilik dalında ödülü, New York’taki yetkililerin göz yummasıyla taksi plakası sahipleri zenginleşirken şoförlerin borç batağına nasıl girdiğini inceleyen haberiyle Times gazetesi kazandı. Yüzlerce mahkûmun aniden affedilmesi ve yerel yetkililer ile kamu hastaneleri arasında gizlenen para ilişkisi gibi konular da bu yıl Pulitzer’in gazetecilik dallarında ödüle layık görüldü.

Pulitzer Ödülleri’nde bu yıl araştırmacı gazetecilik ödülü alan Brian M. Rosenthal imzalı yazı dizisi, New York’un taksicilik sektörüyle ilgili toplam yedi haber içeriyordu. İlk haberler, şoförler borç batağına girerken plaka sahiplerinin nasıl zenginleştiğini ve bu arada yetkililerin de “para saydığını” anlatıyordu.

Sonraki haberlerde ise kişisel öykülerden de bahsediliyordu. Örneği birinde New York’un “taksi kralının yükselişi ve hızlı düşüşü” hikâyeleştiriliyordu. Bir diğerinde ise “madalyon” denilen ruhsat sistemi nedeniyle New York’taki bir taksi plakasının fiyatının 750 bin dolara kadar çıktığı detaylandırılıp bu süreçte “madalyon” sahibine borçlanan bir taksi şoförünün intiharla sonlanan hayatı anlatılıyordu.

Pulitzer için her yıl alanında uzman 113 jüri üyesi seçiliyor. Her jüri üyesi 22 dalda ödül için üçer öneri getiriyor ve jüri yıl boyunca bunları tartışıyor.

İlki 1917’de verilen ve bu yıl 104’üncüsü Columbia Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen Pulitzer’de, gazetecilik alanındaki diğer 14 dalda şu eserler ödüle layık görüldü:

Son dakika (breaking news) haberciliği: Courier-Journal

Kentucky merkezli gazetenin kadrosu, eyalet valisinin yüzlerce mahkûmu “yangından mal kaçırır gibi” affedip salıvermesindeki şeffaflık ve hukuk sorunlarını hızla haberleştirmişti.

Açıklayıcı habercilik: Washington Post

ABD başkentindeki gazetenin kadrosu, gezegenimizin farklı bölgelerindeki aşırı sıcakların etkilerini bilimsel bir netlikle ortaya koyduğu yazı dizisiyle ödülü aldı.

Yerel gazetecilik: Baltimore Sun

Yerel gazete, Baltimore’un belediye başkanı ve sorumlusu olduğu kentin kamu hastane sistemi arasında gizli bir parasal ilişki bulunduğunu, çok ses getiren bir haberle duyurmuştu.

Ulusal gazetecilik: ProPublica

ABD merkezli araştırmacı gazetecilik sitesinin muhabirleri Christian Miller, Megan Rose ve Robert Faturechi, ABD Donanması’na ait 7. Filo’da yaşanan bir dizi ölümcül deniz kazasını haberleştirmişti.

Uluslararası gazetecilik: New York Times

ABD’nin en ünlü gazetesine bu yılki ikinci Pulitzer’i, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in birçok ülkede siyasi çıkarları için verdiği ölümcül kararları inceleyen yazı dizisi getirdi.

Röportaj (feature)*: New Yorker

New Yorker dergisinden Ben Taub, eski bir Guantanamo mahkûmunun özgürlüğüne kavuşmasından 10 yıl sonra neler yaşadığını, sahadan derlediği verileri şiirsel bir düz yazıyla aktardığı röportajıyla Pulitzer’i aldı.

Feature Nedir?
Türkiye basınında “feature” kimi zaman bu özgün ismiyle kullanılsa da, aslında -söyleşi değil- Yaşar Kemal tarzı “röportaj” türüne birebir denk düşüyor. İngilizce’de “düz” haberler için “news story” sözü kullanılırken bundan daha uzun, derinlemesine, farklı bakış açılarıyla ve çoğu kez yazarın kişisel dokunuşlarıyla işlenmiş gazetecilik ürünlerine “feature” deniyor.

Yorum:  New York Times’dan Nikole Hannah-Jones

Afrikalı kölelerin 17. yüzyıldan itibaren Amerika’nın tarihsel öyküsünün merkezine nasıl yerleştiğini anlatan sarsıcı 1619 Projesi’ndeki yorum yazılarıyla ödülü kazanan Hannah-Jones, kamusal bir tartışmayı tetiklemişti.

Eleştiri: Los Angeles Times’dan Christopher Knight

Los Angeles Sanat Müzesi’ndeki değişimin, bu kurumun misyonunu nasıl etkilediğini eleştirel bir dille kaleme alan Knight, ödüle layık görüldü.

Editoryal yazı: Palestine Herald Press’den Jeffery Gerritt

Gazetenin ödül alan baş yazıları, Teksas’ın küçük bir cezaevinde, henüz davası başlamamış olan bir dizi tutuklunun nasıl öldüğünü sorguluyor, bu “gereksiz trajedilerden” yerel emniyet güçlerini ve adli makamları sorumlu tutuyordu.

Editoryal karikatür: The New Yorker’dan Barry Blitt

ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’a getirdiği ekip üyelerini hicveden Blitt imzalı karikatürler, “ilk bakışta yanıltıcı bir biçimde tatlı ve hoş görünen bir suluboya tarzıyla” dikkat çekiyordu.

Son dakika fotoğrafçılığı: Reuters fotoğrafçıları

Hong Kong’daki Çin karşıtı protestolardan geçtiği “geniş kapsamlı ve aydınlatıcı” fotoğraflarla Reuters fotoğraf ekibi Pulitzer’i aldı.

Röportaj fotoğrafçılığı: Associated Press fotoğrafçıları

Channi Anand, Mukhtar Khan ve Dar Yasin adlı fotoğrafçılar, iletişimin kesildiği bir dönemde Keşmir’deki hayatı gösteren çarpıcı fotoğrafları dünya kamuoyuna ulaştırmayı başarmıştı.

Sesli habercilik: This American Life gazetecileri

Chicago merkezli kamu radyosu programı ve podcast, Los Angeles Times gazetesinden Molly O’Toole ile Vice News’un serbest muhabiri Emily Green tarafından üretiliyor. Program, Trump Yönetimi’nin “Meksika’da Kal” politikasının göçmenlerin kişisel hayatında yarattığı etkilerin izini süren bölümleriyle Pulitzer’e layık görüldü.

Kamu hizmeti: Anchorage Daily News

Alaska’daki yerel gazetenin, ProPublica sitesinin katkılarıyla, bu eyaletin kamu hizmetlerinden yıllardır yoksun bırakılan köylerini incelediği yazı dizisi Pulitzer’i aldı.


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR – PULITZER ÖDÜLLERİ 2019 KAZANANLAR LİSTESİ

Journo

Yeni nesil medya ve gazetecilik sitesi. Gazetecilere yönelik bağımsız bir dijital platform olan Journo; medyanın gelir modellerine, yeni haber üretim teknolojilerine ve medya çalışanlarının yaşamına odaklanıyor, sürdürülebilir bir sektör için çözümler öneriyor.

Journo E-Bülten