Gazetecilik ödülleri veritabanını oluşturmaya devam ediyoruz. Bu kez 2003-2013 döneminde verilen başlıca ödülleri inceledik. 512 ödülün %75’ini erkek gazeteciler aldı. Selahattin Sönmez ve Mete Çubukçu bu dönemde en çok ödül alan (8) gazeteciler oldu. Hem haber kuruluşlarının hem de ödülleri dağıtan kurumların arşiv sorunu bu araştırmada bir kez daha karşımıza çıktı.
2013 yılından günümüze dek verilen gazetecilik ödüllerini daha önce yayımlamıştık. Bu kez 2013’ten önceki 10 yılın verilerini derledik. Journo’nun açık veri politikası gereği, her zaman olduğu gibi ham veritabanını şu sayfada paylaşıyoruz. Ödüllü haberlerin bağlantılarını ve ek açıklamaları da bu tabloda bulabilirsiniz.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin (TGC) Sedat Simavi Ödülleri, TGC Türkiye Gazetecilik Başarı Ödülleri, Abdi İpekçi Ödülleri, Metin Göktepe Ödülleri, Musa Anter Ödülleri ve Çağdaş Gazeteciler Derneği ödüllerinde 2003-2013 dönemine dair bulgularımız şöyle:
2003-2013 döneminde en çok ödül alan gazeteciler
- 6 ödül toplam 512 habere verildi. Bu ödüller 2013-2022 döneminde 480 habere verilmişti.
- 2003-2013 yıllarında bu ödüllerin %25’ini kadın gazeteciler aldı. Birçoğu bir ekibin üyesi olarak ödüllendirildi. Bir sonraki 10 yılda ödüllü kadın gazeteci oranının %35 olduğunu daha önce bildirmiştik.
- Ödüllerin %9’u birden fazla gazetecinin yer aldığı ekip çalışmalarına verildi.
- 2003-2013 döneminde bireysel olarak en çok gazetecilik ödülünü 8’er kez ile Mete Çubukçu ve Selahattin Sönmez aldı.
2003-2013 döneminde ödül alan haberlerin kategorileri
2003-2013 döneminde ödül alan haberlerin konularıyla ilgili gözlemlerimiz ise şöyle:
- Eğitim ve çevre haberleri, bir sonraki 10 yıla kıyasla daha az ödüllendirildi.
- Geçmişte araştırma kategorisindeki haberlerin son 10 yıla göre daha fazla ödül aldığı görülüyor.
- Kültür-sanat haberlerinin büyük bölümü, müzelerdenden çalınan tarihi eserlerle ilgili.
- 2003-2013 döneminde, bir sonraki 10 yıla göre ödüllerde yerel haberlerin ağırlığı daha fazla. Yerel medya kategorisinin yanında “Kent Haber” kategorisinde de bu dönemde ödül verildiğini görüyoruz.
Son 10 yılın gazetecilik ödüllerini derlediğimizde karşılaştığımız arşiv sorunu, 2003-2013 döneminde daha da derin. Çok sayıda ödüllü haber artık sadece ödül açıklamalarındaki başlıklarıyla dijital arşivde yer alıyor. Bu haberlerin metnine veya görüntülerine ulaşılamıyor.
İncelediğimiz 6 ödülde bazı yıllarda hangi haberlerin ödüllendirildiği bilgisi de bugün internette yer almıyor. Abdi İpekçi ödüllerinin 2003 yılına, Musa Anter ödüllerinin 2003, 2004 ve 2007 yıllarına ulaşamadık. Bilgi almak için bu ödüllerin düzenleyicileriyle iletişim kurmaya çalıştık ancak yanıt gelmedi.
Geçmişin ödüllü haberleri dijitalde kayıp
En çok ödül alan gazete, Radikal. Ancak bu dönemde kapandığı için ödüllü haberleri kayıp. Bir de mahkeme kararıyla kapatılan gazeteler ve erişim engellemesi getirilen haberler var.
Hâlâ yayında olan gazete ve televizyonların birçok ödüllü içeriği de erişilmez durumda. Habertürk, Sabah, Star ve Show TV bunların başını çekiyor. Cumhuriyet ve Milliyet gazetelerinin dijital arşiv için abonelik istemesi (ve Milliyet arşivinin düzgün çalışmaması) bir başka engel.
Belgesel kategorisinde ödül alan gazetecilerin büyük bölümü TRT çalışanları olmasına rağmen bu kurumun ödüllü belgesellerinin de artık sadece ismi bulunabiliyor. TRT’nin, ödüllerin büyük bölümünü aldığı radyo kategorisindeki haberleri de “uçmuş.”
Verilerde eksik veya hata görürseniz yahut genişleteceğimiz araştırmaya katkıda bulunmak isterseniz editor@journo.com.tr adresinden bize ulaşabilirsiniz.
Gazetecilik ödülleri veritabanı: Ödüllü haberleri arşivlerde aradık
3 gazeteciyle ödüllü haberlerini konuştuk: ‘Sınavınız bu gibi durumlarda başlıyor’
Musa Anter Ödülleri’ni kazanan gazeteciler anlatıyor: “Öznesi olduğum bir haber, ödül getirdi”
