Google’ın Digital Haber Girişimleri Fonlama Projesi’nin kazananları teyit/doğrulama ve veri odaklı girişimler oldu.
Arama devi Google, Perşembe günü, Digital News Initiative Innovation Fund (Digital Haber Girişimleri Fonlama Projesi) kapsamında, 25 Avrupa ülkesinde 124 yeni medya projesini 24 milyon euro ile desteklediğini açıkladı. Google, üç yılda 150 milyon avro fon sunmayı planlıyor. Google, Şirket şubat ayında 128 projeye 27 milyon euro dağıtmıştı.
Google, ABD seçim sonuçlarıyla ilgili aramalarda en üst sırada verdiği linkin aslında yalan bir habere ait olması nedeniyle tepki çekmişti. Eleştirileri dikkate alan Google, kendi reklam ağını “yanlış beyanda bulunan, yanlış yönlendiren veya gerçekleri gizleyen web sitelerine” yasaklamıştı.
Yalan haberlerin ABD seçimlerindeki etkisi üzerine getirilen eleştirilere cevap olarak Google İcra Kurulu Başkanı Sundar Pichai, Perşembe günü BBC’ye verdiği demeçte şu şekilde konuştu: “Bizim bakış açımızdan, yalan haberler hiçbir şekilde dolaşıma sokulmamalı. Bu bizim için bir öğrenme anı ve hatalarımızı düzeltmek için kesinlikle çalışacağız…”
Google’dan fon alan projeler arasında, gazeteciler için hazırlanmış, otomasyona dayalı bir doğrulama/teyit aracı olan FACTS (gerçekler) de var. FACTS, Full Fact isimli Britanya merkezli bir grup tarafından geliştiriliyor. Geliştiricilerine göre FACTS’in özellikleri şunlar olacak:
“FACTS, ilk tam otomatik doğrulama/teyit aracı olacak. Kendi geliştirdiğimiz bu orjinal teknoloji, siyasi tartışmalarda ve çevrimiçi medyada ortaya atılan iddiaları tanıyacak ve yanlış oldukları takdirde derhal FACTS kullanan gazetecileri uyaracak. FACTS, gazetecilere en önemli soruyu, ihtiyaç duydukları anda sunacak. Gazetecilerin zamanla yarıştığı bu yeni dünyada onlara çok önemli zaman tasarrufu imkânı sağlayacak. Yalan haberlerin yayılmasını engelleyerek, dezenformasyonu önlemeye yardımcı olacak. Gazeteciliğin gerektirdiği inanılırlığını ve saygınlığını korumasına yardım edecek. FACTS’in iki modu var: İlki, teyit etmeye çalıştığımız iddiaların daha önceden kontrol edilip edilmediğini tespit etmek ve edilmişse ulaşılan sonucu sunmak üzerine. Yenilikçi ikinci modumuzda ise, FACTS ortaya atılan iddiaları istatistiki modelleme kullanarak teyit ediyor; ki bu daha önce yapılmamış bir şey.”
Google’dan fon alan bir diğer girişim ise, İskoçya’daki araştırmacı gazetecilik merkezi Ferret’in projesi oldu. Yaratıcıları, ‘Ferret Fact Check’i şu şekilde tanıttı:
“Ferret Fact Check, iktidar sahiplerinin ortaya attığı iddialarını inceler ve doğrulama yapar. Bu doğrulama süreci, tamamen şeffaf bir şekilde hangi kaynaklardan faydalandığını gazeteciye sunar ve doğrunun bitip muğlaklığın başladığı yeri açıkça ortaya koyar.”
Kayak: Nieman Lab
