Sora ile gazeteciliğin hem önemi hem zorluğu artacak: Devasa bir içerik dalgasına hazır olun

Metinden gerçekçi videolar üreten yapay zekâ aracı Sora son günlerde medyanın başlıca tartışma konularından biri. Poynter Enstitüsü’nün üç uzmanına göre henüz demo aşamasında olan Sora herkesin kullanımına açıldığında, tüm dünyada bir sentetik video seliyle karşılaşacağız. Uzmanlar, dezenformasyon amaçlı videoların yanlış bilgi sorununu derinleştirirken medyaya güveni daha da azaltacağını düşünüyor. “Devasa bir içerik dalgası” üstümüze gelirken gazeteciliğin önemi daha da artıyor.

Metinden video üretimi ve “deepfake” denen sahte görüntüler yeni değil. ChatGPT adlı sohbet botunu da üreten OpenAI şirketinin yeni tanıttığı Sora‘nın çok ses getirmesinin nedeni ise videoların gerçekçiliği. Sora’nın önümüzdeki günlerde kamuoyunun kullanımına açılması bekleniyor.

ABD’nin Florida eyaletinde, kâr amacı gütmeyen gazetecilik alanında eğitim ve araştırma faaliyetleri yürüten Poynter Medya Çalışmaları Enstitüsü’nden Ren LaForme, Tony Elkins ve Alex Mahadevan, Sora’nın “gazeteciliğe ve topluma zarar verebileceğini” savundu. Poynter uzmanlarına göre Sora, yapay zekâ destekli medya bağlamında toplumun ve gazetecilerin karşı karşıya olduğu 3 sorunu daha da büyütebilir:

Yanlış bilginin yayılması: Sora ile son derece gerçekçi videolar üretmek çok kolaylaşıyor. Bu araç kötü amaçlı kişilerce kullanılırsa “yalancının kâr payı” olgusu daha da güçlenebilir.

Medyaya güvenin azalması: Sora ve benzeri yapay zekâ araçlarıyla üretilen videolar, medyanın gerçekliği yansıtması konusunda geniş kitlelerin daha derin şüpheler duymasına yol açabilir.

Propaganda aracı olarak kullanım: Eksik veya yanlış bilgilendirmenin birçok türü var. Sora kullanılarak propaganda amacıyla üretilen gerçekçi videolar, dezenformasyon kampanyalarıyla demokratik süreçleri aksatabilir.

Poynter’ın görüşüne başvurduğu uzmanlara göre aşırı gerçekçi sahte videolar çağında gazeteciliğin önemi daha da artacak. Nitekim Georgia Üniversitesi Gazetecilik Okulu’ndan Kathleen Culver, “Sora gibi araçlar, gazetecilerin sorumluluğunu daha da artırıyor. Gazetecilerin, doğru bilgiyi aktarmak için daha fazla çaba göstermesi gerekiyor” diyor.

Video doğrulamanın zorluğu artacak

Önemiyle birlikte gazeteciliğin zorluluğun da artacağını göreceğiz. Mahadevan şu örneği veriyor: Bir savaş bölgesinden “titrek bir cep telefonu görüntüsü” geldiğini düşünün. Bu son derece gerçekçi görüntü, pekala yapay zekâ ile üretilmiş asılsız bir içerik de olabilir. Bu yüzden artık bu görüntünün gerçekliğini teyit etmek daha da zorlaşacak. Yeni doğrulama adımları eklenecek, farklı dijital araçlar gerekli olacak.

Syracuse Üniversitesi Maxwell Okulu’ndan Whitney Phillips de, “Toplum olarak bu araçları nasıl kullanacağımızı dikkatle düşünmeliyiz. Yanlış bilgiye karşı daha dikkatli olmalı ve eleştirel düşünme becerilerimizi geliştirmeliyiz” ifadesini kullanıyor.

Elkins, gazetecilerin de Sora ve benzeri araçlarla denemeler yapmasını gerektiğini belirterek sözlerini şöyle noktalıyor:

Geceleri yatağıma gittiğimde gazetecilik dünyasındaki bazı çok zeki insanların bu konuda derinlemesine düşündüğünü biliyorum. Bu yüzden bu kez Silikon Vadisi’nin giriştiği bu saldırıya da hazırlıksız yakalanacağımızı düşünmüyorum. Daha hazırlıklıyız. Denemeler yapmamız gerekiyor. Şahsen hemen bir yayın yapar mıyım bilmiyorum ama her haber kuruluşunda yapay zekâyı anlamaktan sorumlu bir kişinin olması gerektiğine inanıyorum.
Olumsuz etkileri sadece medya sektöründe değil, toplumun genelinde göreceğimize inanıyorum. Yapay zekânın şimdiden kadınlara karşı silah olarak kullanıldığını görmeye başladık. Washington Post gazetesi, bazı yazılımların okullardaki gençlere zarar vermek için nasıl kullanıldığını haberleştirdi. Bunlar çok ürkütücü. Bir kişinin internetteki fotoğraflarını kullanarak videosunu üretebiliyorsunuz. Bu tür araçların insanlara karşı nasıl silaha dönüştürüleceğini düşünmek beni korkutuyor.
[Sora gibi araçların] gazetecilik için iyi mi kötü mü olduğu üzerine kafa yoran birçok zeki insan var. Ben daha geniş bir boyutta düşünüyorum. Şimdiden bu devasa içerik dalgasını durdurmakta geç kalıyoruz. Beni her şeyden daha çok ürküten de bu. Devasa bir içerik dalgası geliyor ve bu dalga toplumun zararına olabilecek bir şekilde kullanılabilir.

İLGİLİ: