Diyarbakır’da 2006 yılında kentin yerel yöneticileri, politikacıları ve sivil toplum kuruluşları tarafından kurulan ve 32 bin yoksulun kuru gıdaya erişimini sağlayan Sarmaşık Derneği’nin Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılması sonucu birçok kişi zor durumda kaldı.
Sarmaşık Derneği’nden destek alanların yüzde 98’ini dul, kocası cezaevinde bulunan, ağır engelli olan ya da boşanmış kadınlar oluşturuyordu. Lisans eğitimine başlayana kadar öğrencilere de ekonomik yardım sunan derneğe, birçok çocuk da gönüllü destek veriyordu.
‘İnsanlığa karşı suç’
Sarmaşık Derneği Genel Başkanı Şerif Camcı, kapatma kararının gıdaya erişim hakkının ihlali olduğunu savunarak, şunları dile getirdi:
“Yapılan, toplumun en korunaksız, en kırılgan kesiminin adeta kaderine ve içinde bulunduğu olumsuz koşullara mahkûm edilmesidir. Devletin yapmadığı, yapmayı beceremediği kamusal/toplumsal bir görevi layıkıyla yerine getirme çabasındaki Sarmaşık Derneği’nin kapısını mühürlemek aklı, izanı, vicdanı ve geleceğimizi mühürlemektir. Temel hak ve özgürlüklere erişimde en dezavantajlı durumdaki bu aileleri mahrum etmek, en nihayetinde 32 bin insana ‘Gidin açlıktan ölün, ne haliniz varsa görün ‘demektir. Bu insanlığa karşı işlenmiş bir suçtur.”
‘Bir öğün sunulmadığında geceyi aç geçiren ailelerdi’
Camcı, Sarmaşık Derneği’nin toplumun en dibe itilmiş ve ötekileştirilmişlere yardım ettiğini vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Yoksulluğun ötesinde açlık riski ile karşı karşıya bulunanlara ve her tür düzenli sosyal güvenlik mekanizmalarından yoksun bırakılanlara destek sunan bir sivil toplum örgütüydü. Destek sunduğumuz aileler düzenli geliri bulunmayan, iş verseniz dahi çalışabilir tek bir bireyi bulunmayan ailelerdir. Bir öğün bile destek sunulmadığında geceyi aç geçiren ailelerdir. Sarmaşık Derneği, 5 bin 400 aileye hiçbir ayrım yapmaksızın, insan onuruna yaraşır bir tarzda ve her ay düzenli olarak gıda ve çocuklara eğitim desteği sunmaya çalışıyordu. 11 yıldan bu yana aralıksız yürüttüğü bu insani destek çalışması ile bugüne kadar belirttiğimiz ailelere toplamda 180 bin kez destek sundu.”
‘Banka hesaplarımıza el konuldu’
Sarmaşık Derneği Yönetim Kurulu üyesi Meryem Demir, derneğin iki alanda çalışma yürüttüğünü ifade ederek, bunlardan birinin gıda, diğerinin ise eğitim olduğunu belirtti. Şimdi her iki alanda da ailelerin zorluk çekeceğine işaret eden Demir, “Gıda Bankamız kapatıldığı için ailelere gıda verilemeyecek. Çocuklar burslarını alamayacakları için ihtiyaçlarını gideremeyecek ve çok zor durumda kalacaklar. Banka hesaplarımıza da el kondu. Gıda Bank’ta bulunan malzemelere de ulaşılmıyor” dedi.
Sarmaşık Derneği'nin kapatılmasından habersiz aileler derneğe geliyor. Kapalı olduğunu görünce gözyaşları arasında geri dönüyor. pic.twitter.com/fZ1UoobJQG
— Mahmut Bozarslan (@mahmutbozarslan) November 24, 2016
‘Biz yoksulları cezalandırdılar’
Sarmaşık Derneği’nden yardım alarak geçimini sağlayan Birgül Aktaş, derneğin neden kapatıldığına anlam veremediğini söyledi. Kızının da kapatılmadan önce derneğe başvuruda bulunmak zorunda kaldığını ancak herhangi bir yardım alamadan derneğin faaliyetlerine son verildiğini dile getiren Aktaş, şunları söyledi:
“Oradan aylık erzağımızı alıyorduk. Minnetsiz, kimseye muhtaç olmadan yaşıyorduk. Neden kapattılar anlamıyorum. Neden cezalandırdılar? Aslında biz yoksulları cezalandırdılar. Sekiz çocuğum var. Zorla yaşıyoruz.”
Sarmaşık Derneği nasıl kuruldu?
İçişleri Bakanlığı tarafından kapatılan Sarmaşık Yoksullukla Mücadele ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği, 2006 yılında aralarında AK Parti, CHP ve DTP’lilerin de bulunduğu 32 kişinin inisiyatifiyle Diyarbakır’da kurulmuştu. Kentte yoksulluğun derinliğini, yarattığı tahribatı göz önüne alarak çalışmaya başlayan Sarmaşık Derneği, ilgili kurumları ve katkı sunabilecek şahsiyetleri de barındıran 8 aylık tartışma süreci sonucunda faaliyetlerine başlamıştı. Toplumun tüm kesimleriyle yürütülen çalışmada gönüllü çalışanlar ile birlikte 11 yıl süresince aralıksız yoksul insanlara destekte bulunuldu. 2008 yılında yapılan saha çalışması ardından 5 bin 400 ailede açlık sınırında olan yaklaşık 32 bin insana ulaşan derneğin faaliyeti KHK ile durduruldu.
