Gusto Sağlık

Süper besin karabuğday ve kendisiyle tanışma krepi

Greçka, daha yaygın kullanımıyla karabuğdayı artık duymayanınız yoktur tahmin ediyorum. Peki nedir karabuğday? Sağlıklı mıdır? Hangi yemeklerde kullanılır? Gelin kısa bir keşfe çıkalım.

Karabuğday, marketlerde genellikle bakliyat reyonunda taneli formda gördüğünüz, adından da anlaşılacağı üzere ‘kara’; kahveye çalan koyu renkte ve üçgenimsi formdaki kuzukulağıgillerden bir bitkinin tohumu. Buğdayın aksine gluten içermez, bu nedenle de çölyak hastaları ve formuna özen gösterenler için de ideal bir besin kaynağıdır. Kurak ve serin iklim koşullarında yetişen greçkayı birçok marka Ukrayna’dan ithal ediyor. Türkiye’de üretimine ise geçtiğimiz yıllarda Konya’da başlandı.

Sağlıklı olduğuyla ilgili ortak bir kanaat söz konusu, hatta şu meşhur ‘super food‘lar arasında gösteriliyor. Ancak bu iddiayı taşıyan her üründe olduğu gibi, karabuğday içeren gıdaların içinde de başka neler olduğunu öğrenmekte fayda var. Buruk bir tada sahip olması ve hamura elastikiyeti veren gluten proteini içermemesi nedeniyle ekmek yapımında tek başına karabuğday yeterli gelmemektedir. Butik fırınların raflarında “karabuğday ekmeği” gördüğünüzde iki kez düşünmekte fayda var, tabii tercihiniz glutensiz ve şekersiz bir diyetse. Glutensiz ürünlerle ilgili de inanılmaz bir pazar oluşmuş durumda, ki bu apayrı bir yazının konusu olabilir. Çölyak hastası değilseniz yani başka alternatifleriniz varsa, çoğundan uzak durmanızı öneririm. Neden derseniz, içinde tahmin edemeyeceğiniz kadar çok koruyucu ve şeker olması. Evde pişen ya da güvendiğiniz restoranların servis ettiği işlenmemiş gıdalar en büyük dostumuz bana kalırsa.

Karabuğday nerelerde kullanılıyor?

Şimdi gelelim, karabuğdayla yapılabileceklere… Ürün, granola ve porridge yapımında kullanıldığı gibi salatalara eklenebilir, pirinç ya da bulgur ikamesi olarak rahatlıkla yemeklere katılabilir (ıspanak yemeği, dolma vs.). Tek başına tereyağlı ya da zeytinyağlı pilavı da oldukça lezzetli. Mucize bir tarifim yok, ama bir küçük tavsiye belki biraz suda bekletmek olacaktır. Böylece pişirmeden önce hem biraz yumuşatır hem de acı suyundan arındırmış olursunuz.

Mucize bir tarifim yok dedim ama, söz konusu tatlı olunca akan sular durur. İstanbul kahvecilerinin yaratıcılıkla imtihanı bu aralar glutensiz ya da çiğ beslenme (raw food) üzerine çeşitli ‘cookie’ler ve enerji toplarıyla sınırlı kalınca iş başa düşüyor. Tadınca beni çok heyecanlandıran, ‘pancake/crepes’ familyasında yaşadığım suçluluk duygusundan tamamen kurtaran bir tarifi sizle paylaşacağım. Kim bilir belki karabuğdayla tanışmanıza bu lezzetli krep aracı olur.

Karabuğdaylı krep

Hamur için:

  • 1 su bardağı* karabuğday unu**
  • 1 yumurta
  • 1 + 3/4 su bardağı hindistan cevizi sütü***
  • 1/2 çay kaşığı stevia tozu ya da 1 tatlı kaşığı şeker
  • Bir tutam tuz
  • Tuzsuz tereyağ

Süsleme için:

  • Bal
  • Ceviz
  • Tarçın
  • Çilek
  • Yaban mersini

Hazırlanışı: Tereyağı dışındaki tüm malzemeleri derin bir kapta çırpın ve bir saat kadar buzdolabında bekletin, akşamdan yaparsanız gece boyunca da bekletilebilir. Krep tavası varsa çok güzel, ama şart değil, orta boy bir teflon ya da seramik tava da işinizi görür. Tavanın ısınmasını bekledikten sonra biraz tereyağını kızdırın (tavayı eşit derecede yağlaması yeterli) ve harçtan 3 çorba kaşığını hızlı hareketlerde tavaya dökün ve yine hızlı bir şekilde tavayı dairesel hareketlerle döndürerek eşit bir biçimde yayılmasını sağlayın. Orta ateşte 2 dk. kadar pişirin, rengi dönmeye başlamışsa diğer yüzünü çevirin. Sürekli kontrol ederek pişmesini bekleyin. Tereyağını her krep için yenileyerek pişirmeye devam edin. İçine istediğinizi koyup (benim favorim bal,ceviz, fındık üzerine tarçın ve meyveler) sıcak servis edin.

Afiyet olsun!


* 1 su bardağı = 1 cup
** organik marketlerde bulabilirsiniz
*** tenekede satılanı tercih edin, üstte biriken kremasını aldıktan sonra altta kalan sütü kullanın

Sergül Nguyen

Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji bölümünde lisans, Sciences Po Paris'te Avrupa Çalışmaları üzerine yüksek lisans eğitimini tamamladı. Ardından CNN Türk'te istihbarat ve dış haber muhabirliği yaptı. Şu an Galatasaray Üniversitesi'nde Medya ve İletişim Çalışmaları bölümünde doktor adayı. Tezini medya etiği ve kozmopolitanizm üzerine yazıyor. University of Applied Sciences Utrecht'te araştırma yöntemleri üzerine dersler verdi.

Journo E-Bülten