BBC, çalışanları için bağlayıcı olan sosyal medya kullanım yönergesini güncelledi. Tanınmış sunucuların siyasi görüşlerini “kuvvetle ifade etmesini” sınırlayan düzenleme daha da sıkılaştırıldı. Daha önce bu düzenleme sadece haber birimlerinde çalışanları kapsıyordu.
İngiltere, İskoçya ve Galler’i içeren Büyük Britanya adası ile Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’ın kamusal yayın kuruluşu British Broadcasting Corporation (BBC), bu yıl başında büyük tartışma yaratan konuda önemli bir adım attı.
BBC’nin en ünlü ekran yüzlerinden olan ve sosyal medyada milyonlarca takipçisi bulunan eski futbolcu Gary Lineker, mart ayında Twitter’dan paylaştığı mesajlarda İngiliz hükûmetini göçmenlere yönelik sert politikası nedeniyle eleştirmişti.
Daha önce de iktidardaki Muhafazakâr Parti’yi kızdıran ve genelde sol eğilimli siyasi görüşler ifade eden Lineker’ın tweetlerinin ardından BBC inceleme başlatmıştı.
Lineker’ın günün maçını yorumladığı ve milyonlarca kişinin izlediği “Match of the Day” programındaki görevinden alındığını 10 Mart’ta açıklayan BBC, eski futbolcunun sosyal medya paylaşımlarının kendi yayın ilkelerini ihlal ettiğini bildirmişti.
BBC’nin spor bölümünden, aralarında ünlü isimlerin de olduğu çok sayıda çalışan, protesto amacıyla BBC programlarına çıkmayacaklarını açıkladı. Bu yüzden BBC’de 11-12 Mart’ta yayımlanacak birçok spor programı iptal edildi.
BBC, çalışanların protestosunun ve kamuoyunun tepkisinin dinmemesi üzerine 13 Mart’ta geri adım atarak Lineker’ın görevine iade edildiğini açıkladı. Bununla birlikte BBC Yayın İlkeleri ve ilgili yönergelerin, çalışanların sosyal medya konusunda yeniden gözden geçirilip güncelleneceği bildirildi.
“Lineker maddesi” ne diyor?
Genel Müdür Tim Davie’nin istifanın eşiğinden dönmesine neden olan tartışma, sosyal medya yönergelerinin BBC çalışanlarının tümünü kapsamamasından kaynaklanmıştı. Bu kuruluşun haber birimlerinde çalışanların sosyal medya kullanımına sıkı kısıtlamalar getirilmişti. Diğer çalışanlar ise (örneğin ünlü sunucular ve ekran yüzleri) bu kadar kısıtlanmamıştı.
Aylar süren incelemenin ardından BBC Yayın İlkeleri güncellendi. Bu kapsamda, Lineker ve onun gibi serbest çalışan diğer ünlü ekran yüzleri için üçüncü bir kategori yaratıldı. “Amiral gemisi programlar” kategorisinde çalışan bu kişiler de artık haber birimlerinde çalışanlar gibi, sosyal medya kullanımı konusundaki sıkı kısıtlamalara tâbi sayılacak. “Lineker maddesi” adı verilen düzenlemeyle sunucuların parti siyasetine dair görüşlerini kuvvetle seslendirmesi, program isimleri sıralanarak net biçimde yasaklandı.
Lineker BBC’nin en yüksek ücretli çalışanı. Sözleşmeli olarak, düzenli bir program yapıyor. Bu nedenle örneğin bugünlerde Twitter’da bir kez daha benzer görüşler seslendirirse bu kez kalıcı olarak görevine son verilebilir. Futbol sezonu bittiği için programın yayında olmadığı yaz aylarında ise sosyal medya hesaplarını dilediği gibi kullanabilecek.
“Siyasi görüş” neleri kapsıyor?
BBC’de bir seferliğine program yapanlar ise bu programın yayınından önceki ve sonraki 2 hafta boyunca parti siyasetine dair görüşlerini herkese açık mecralarda ifade edemeyecek. Bir siyasi partiyi desteklemek veya eleştirmek, bir siyasetçinin kişiliğini yermek, seçim sürecinde tartışılan bir meselede yorum yapmak gibi eylemler de bu kısıtlamalara dâhil.
Match of the Day’in yanı sıra MasterChef, Top Gear ve Dragons’ Den gibi 10’u aşkın BBC programının sunucusu yeni kurallara tâbi olacak. Lineker “yeni kuralların hepsinin mantıklı olduğunu” söyledi.
Birleşik Krallık vatandaşlarının “TV lisans bedeli” adı altında ödediği bir tür vergiyle finanse edilen BBC, kamu yayıncısı olsa da iktidardan bağımsız bir yayın politikasına sahip. Buna karşın özellikle muhafazakârlar sık sık BBC’yi “solcu” yayın yapmakla eleştirip kamu fonlarının kesilmesini istiyor. Bugün olduğu gibi Muhafazakâr Parti’nin iktidarda olduğu günlerde, Lineker olayındakine benzer tartışmalar, BBC’nin üzerindeki baskıyı daha da artırabiliyor.
BBC iki yıl önce hazırladığı sosyal medya yönergesinde, gazetecilerin kanaatlerini belirtebilecek bir emoji kullanmasını dahi yasaklamıştı:
BBC, gazetecilerin emoji ile dahi olsa sosyal medyada görüş belirtmesini yasakladı
