Akbelen Ormanı’ndaki kömür ocağına karşı verilen çevre direnişinin simge isimlerinden Zehra Yıldırım yaşamını yitirdi. Zehra Nine, korumak için sarıldığı bir ağaç önünde çekilen fotoğrafıyla hafızalara kazınmıştı. Yıldırım’ın yaşı bazı haberlere 88, bazılarına 90 olarak yansıdı. Doğrusu ise 79.
Zehra Yıldırım’ın ölümünün tüm medya için haber değeri vardı. Üstelik Zehra Nine daha toprağa verilmeden bölgedeki zeytin ağaçları yine kesilmiş, direnen Akbelenliler gözaltına alınmıştı. Direniş tazelenirken gelen bu ölüm haberi, Akbelen’i bir kez daha gündemin üst sıralarına taşıdı.
Cumhuriyet‘e göre Zehra Yıldırım, 88 yaşında hayata gözlerini yumdu. ANKA, BirGün, T24, dokuz8Haber ve Onedio gibi birçok yayının web sitesinde ise Zehra Nine’nin 90 yaşında olduğu belirtildi.
Sözcü, Gazete Pencere ve 12Punto, Yıldırım’ın 79 yaşında yaşamını yitirdiğini bildirdi. Doğru olan bilgi de buydu. Akbelen direnişçilerinden Esra Işık’ın Journo’ya verdiği bilgiye göre Zehra Nine, 79 yaşında kanser nedeniyle hayata gözlerini yumdu.
Nasıl oldu?
Peki haberin temel unsurlarından birine işaret eden yanlış bir bilgi nasıl bu kadar yayıldı?
Bu tip bir bilgi, bir kez hatalı yazılınca bunun yayılmasını önlemek zor oluyor. Cumhuriyet‘te Temmuz 2023’te yayımlanan haberde, Zehra Nine’nin 88 yaşında olduğu ifade edilmişti. Üstelik haberde, Zehra Nine’nin Cumhuriyet TV’ye açıklama yaptığı belirtiliyordu.
2023’te dolaşıma giren bu maddî hata, bizleri 2025 yılına kadar takip etti. “Akbelen Yuvamızı Vermeyeceğiz” X hesabı da Ağustos 2023 tarihli gönderisinde Zehra Nine’nin 88 yaşında olduğunu yazdı.
Elinde bastonuyla ağaçların kesilmemesi için direnen ve bu direnişiyle simgeleşen bir ninenin yaşamını yitirmesi haberi, hafızalara kazınmış bir fotoğrafla verildiğinde haberciliğin kurallarını unutturmamalı. Zehra Yıldırım’ı Akbelen haberlerini takip eden hemen herkes tanıyordu. Ancak bu, onun kaç yaşında hayatını kaybettiğine ilişkin bilginin doğrulanması gerekliliğini ortadan kaldırmıyor.
İLGİLİ:
Doğrulama El Kitabı’nın üçüncüsü artık Türkçe: Manipülasyona ve dezenformasyona karşı ipuçları
Haber doğrulama pratiği: Bir belgenin sahte olup olmadığı nasıl anlaşılır?
5N1K İzmir’de icat edilmişti: En temel gazetecilik tekniğinin tarihi
