ABD’de her iki partiden senatörlerin hazırladığı tasarı yasalaşırsa, çevrim içi reklamcılığı tekeline almakla suçlanan Google parçalanacak.
Avrupa Birliği’nin Dijital Hizmetler Yasası‘ndan sonra, teknoloji devlerinin tekelci uygulamalarına karşı bir hamle de ABD’den geldi. Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti temsilcilerinin geçen hafta ABD Kongresi’nin üst kanadı olan Senato’ya sunduğu ortak tasarı, Google’ın dijital reklam ürün ve hizmetlerini hedef alıyor.
Dijital Reklamcılıkta Rekabet ve Şeffaflık Yasası adlı düzenleme, reklam satışı yapan bir şirketin yıllık işlem hacminin 20 milyar doların üzerine çıkmasını yasaklıyor. Bu tavanı aşan şirketlerin, dijital reklamcılığın farklı alanlarında faaliyet gösteren işletmelerini satması gerekecek.
Google’ın geçen yıl elde ettiği 209 milyar dolarlık gelirin büyük bölümü, arama motoruyla bağlantılı dijital reklam işinden geliyor. Bu yüzden tasarı yasalaşırsa şu an için teknoloji devleri arasında sadece Google kendisini parçalamak zorunda kalacak.
Rakiplerini yuta yuta reklam sektörüne egemen oldu
Şirketin bu bu alandaki başlıca platformları Google Ads, Google Marketing Platform ve Google Ad Manager. Bu ürün ve hizmetlerin birçoğu, dijital reklam alanındaki rakibi olan DoubleClick şirketini 2008’de 3.1 milyar dolara satın almasıyla birlikte Google’ın kontrolüne girmişti. Google sonraki yıllarda da hem alım hem satım hem de aracı teknolojiler tarafında satın almaları sürdürerek dijital reklam sektördeki egemenliğini pekiştirmişti.
Bir açıklama yaparak son yasa tasarısına karşı çıkan Google, sunduğu reklam araçlarının Amerikan şirketlerinin büyümesini sağladığını ve tüketiciyi risklerden koruduğunu savundu. “Yanlış zamanda, yanlış bir hedefe sahip, yanlış bir tasarı” ifadesini kullanan Google sözcüsü, “Bu araçları parçalamak yayıncılara ve reklamcılara zarar verir, reklam kalitesini düşürür ve yeni mahremiyet riskleri yaratır” dedi.
Reklamın hem alıcısı hem satıcısı hem de aracısı
Tasarıyı hazırlayan senatörler ise Google’ın dijital reklam işinde tekelleştiğini ve geçmişte ABD’de birçok dev şirketin başına geldiği gibi bu yüzden yasalar yoluyla parçalanması gerektiğini savunuyor. Bu senatörlerden Mike Lee şu ifadeyi kullandı:
- Google’ın dijital reklamların hem alıcısı hem de satıcısı olduğu, bir yandan da reklam takas borsası işlettiği bu ortam, bu şirkete piyasa üstünden haksız ve yersiz bir avantaj sağlıyor. Bu durum belki söz konusu şirketin sağladığı değeri de yansıtmıyor. Bir şirket tüm şapkaları aynı anda takmaya kalktığında, herkese zarar veren bir işe girişmiş olabilir.
Tekelleşme suçlamalarının yanı sıra Google’ın diğer teknoloji şirketleriyle gizli anlaşmalar yapıp kartelleştiği de iddia ediliyordu.
Gizli proje ifşa oldu: Google, yayıncıların sırtından 100 milyonlarca dolar haksız kazanç elde etmiş
ABD’de teknoloji devlerinin tekelciliğine karşı 5 yasa tasarısı daha Kongre gündeminde.
“Amerikan İnovasyon ve Çevrim İçi Tercih Yasası” ve “Platform Tekellerini Sonlandırma Yasası” doğrudan Google, Amazon, Apple ve Facebook’a sahip olan Meta şirketlerini hedef alıyor. Son tasarı da dâhil hepsi iki partinin de desteğine sahip ancak ABD Kongresi’nde ara seçim yılı olduğu için bu alandaki yasama sürecinin gecikebileceği belirtiliyor.
ABD Adalet Bakanlığı da geçen yıl Google’a tekel davası (antitröst) açmıştı. Bu dava Trump Yönetimi döneminde açılsa da yeni dönemde geri çekilmesi beklenmiyor.
Biden Yönetimi’nde de, Başkan Yardımcısı Kamala Harris başta olmak üzere teknoloji devlerinin tekelciliğine karşı mücadele siciline sahip birçok isim var. Ancak teknoloji tekelciliğine karşı, yasama gibi yargı sürecinin de yıllar sürebileceği belirtiliyor.
Google ve Facebook, Biden’ın başkanlığından nasıl etkilenecek?
