Yaklaşık bir yıl boyunca sessizce örgütlenen yüzlerce Google çalışanı, sonunda sendika kurdu. Dünyanın teknoloji merkezi Silikon Vadisi’nde ender rastlanan bu gelişmenin, yeni bir trendin işareti olabileceği belirtiliyor.
Google’ın bağlı olduğu Alphabet adlı holdingin yaklaşık 230 çalışanı, pazartesi günü yaptıkları açıklamada, Amerika İletişim İşçileri’nin (CWA) desteğiyle bir sendika oluşturduklarını duyurdu. Hem kadrolu Google çalışanlarının, hem de sözleşmeli iş yapanların bu yeni sendikaya katılması için çağrıda bulunuldu.
New York Times’ın haberine göre bu duyuru üzerine yeni sendikanın üye sayısı 24 saat içinde 400’ü aştı. Gazetede “Sendika Google’ı daha iyi bir yer yapacak” başlığıyla yayımlanan bir yorum yazısında, bu sayede teknoloji devinin, son dönemde sık sık çiğnediği ilkelerine dönüş yapabileceği belirtildi.
Google’ın 123 bini aşkın kadrolu çalışanı var. Alphabet İşçileri Sendikası (AWU) adı verilen yeni oluşum işyerinde henüz azınlıkta olduğundan, resmi hukuki prosedürlerle uğraşmaksızın sadece duyuru yapması, ABD yasalarına göre sendikanın varlığını tescil için bu aşamada yeterli oluyor.
ABD’de sol siyasetin tanınmış isimleri de Google çalışanlarının sendikasına destek verdi. Bunlar arasında Bernie Sanders gibi senatörler ve Alexandria Ocasio-Cortez gibi özellikle genç seçmenler arasında popüler olan Temsilciler Meclisi üyeleri de bulunuyor.
Facebook, Amazon ve Apple çalışanlarına örnek olabilir
Son üç yılda Google çalışanları, şirket yönetiminin aldığı birçok kararı protesto için iş bırakma eylemleri yapmıştı. Google’ın insansız hava aracı saldırılarında ABD Savunma Bakanlığı ile işbirliği yapması, Çin devletinin desteğini almak üzere sansürlü bir arama motoru geliştirmesi ve cinsel tacizle suçlanan eski yöneticisi Andy Rubin’i kovarken ona 90 milyon dolar ödemesi, bu kararlardan bazılarıydı. Bu eylemleri sosyal medya üzerinden organize eden çalışanlar da yeni sendikaya destek açıklaması yaptı.
Üye toplama hızına dikkat çeken haber sitesi The Verge, “Eğer Google sendikası başarılı olursa; bu durum Facebook, Amazon ve Apple gibi diğer büyük teknoloji şirketlerindeki örgütlenme çabaları için de bir işaret fişeği olacaktır” ifadesini kullandı.
Sendika dalgası ilk kez bir Silikon Vadisi devinde
Teknoloji devlerinde daha önce küçük çaplı sendikal hareketler yaşandı, ama bunlar genele yayılmadı. Örneğin Google ve Facebook’ta 2017-2019 yılları arasında güvenlik görevlileri ve kafeterya çalışanları gibi çalışan grupları sendika üyesi olmuştu.
Büyük çaplı sendikal hareketler, Silikon Vadisi’nin beyaz yakalı çalışan kitleleri içinde bugüne dek pek görülmemişti. Kickstarter şirketi geçen yıl bu anlamda bir ilke imza attı. Fakat bu şirketin 200’den az çalışanı var.
Google, sözleşmeli olanlarla birlikte 250 bini aşkın çalışana sahip olsa da, yeni sendikayı destekleyen CWA da yabana atılacak bir örgüt değil. Telekom çalışanlarının ağırlıklı olduğu bu örgüt, 700 bini aşkın üyesiyle ABD’nin en büyük sendikalarından biri.
‘Güçlü bir megafona kavuştular’
AWU bir yandan yeni üyeler toplayıp bir yandan da sendika yönetimini belirlemek için seçime hazırlanıyor.
Google’a ait YouTube’daki içerik moderatörlerinin düşük maaşlarını ve kötü çalışma koşullarını haberleştirerek geçmişte ses getiren gazeteci Casey Newton, teknoloji e-bülteni Platformer‘daki son yazısında şu ifadeleri kullandı:
- Alphabet’teki sendika küçük kalırsa, etkisi de sınırlı olabilir. Ama çeyrek milyon potansiyel üyesi ile, iç gerilimlerle fokur fokur kaynayan bu şirkette, sonsuza dek küçük kalacakları bahsine ben girmezdim.
- Google çalışanları artık örneğin iş yerindeki eşitsizliklerden konuşurken kullanabilecekleri daha güçlü bir megafona kavuştu. Şikâyetleri artık daha fazla ilgi çekecektir… Daha önemlisi, sendika üyeleri şikâyetlerini artık gerçek bir yasal güvence altında, bu şirkette çalışmaya devam ederken seslendirebilirler.
‘Sendika artık burada ve büyük planları var’
- Google geçmişte de sendikalaşmayı engellemeye çalıştı ama sonuç değişmedi. Sendikalar kuruldu. Belki şirket şimdi bu yeni sendikanın büyümesini durdurabilir, belki de gücünü budayabilir. Ama sendika artık burada, büyük planları var ve başka şirketlerdeki örgütlenmelere de bir model oluşturabilir.
- Bazılarının Alphabet İşçileri Sendikası’nı en azından bu başlangıç aşamasında neden küçümsediğini anlayabiliyorum. Fakat gidişat şu ki emek hareketleri teknoloji şirketleri içinde son yıllarda giderek güçleniyor, zayıflamaları söz konusu değil. Bu mercekten bakıldığında bugün olanlar belki de engellenemez bir gelişmeydi. Google içinde başlayan örgütlenme çabaları, muhtemelen bu şirketle sınırlı kalmayacak.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: ABD MEDYASINDA SENDİKA RÜZGÂRI