Dosya

100 haber sitesini inceledik: Bizi en çok gözetleyen A Haber, en yavaşı Takvim

100 haber sitesinin sayfa hızını ve kullanıcıları ne kadar gözetlediğini, herkese açık araçları kullanarak inceledik. Google’ın sayfa hızına ağırlık veren Lighthouse verilerinde en yüksek puanı İnternetHaber, Haber Global ve TGRT alıyor. En yavaş site Takvim‘in… Reklam ve diğer amaçlarla kullanıcıları en çok gözetleyen site ise A Haber.

Türkçe haber sitelerinin masaüstü sürümleri genelde daha yüksek puanlar alıyor. Çok daha fazla ziyaretçi çeken mobil sitelerin çoğu sınıfta kalıyor. Verilere göre Diken, Karar ve Evrensel, kullanıcıyı yoğun olarak gözetlemeyen ve hızlı bir mobil deneyim sunan iyi örnekler arasında. Sözcü, EnSonHaber ve İHA ise masaüstü sitelerinde daha olumlu bir manzara sergiliyor.

Google Lighthouse, web sayfalarının kalitesini ölçmek için açık kaynak kodlu bir araç olarak ABD şirketi tarafından dünyayla paylaşılmıştı. Daha önce Google PageSpeed‘in yaptığı gibi web sayfalarının hızını ölçen bu araç, ayrıca performans, erişilebilirlik ve arama motoru optimizasyonu (SEO) gibi alanlarda ek veriler sağlıyor.

Google Lighthouse’ın 2021’de yayımlanan son sürümünde, “Core Web Vitals Assessment” (Temel Web Göstergeleri Değerlendirmesi) ölçümü de yer alıyor. Böylece bir sitenin masaüstü ve mobil sürümünün, söz konusu ölçütlere göre “başarılı” veya “başarısız” olduğu bildiriliyor.

Journo’nun bu mini araştırmasında, Google Lighthouse’ın yanı sıra, web sitelerinin kullanıcıları ne kadar gözetlediğini ölçen PageXRay adlı uygulamayı da kullandık. Kamuya açık bu uygulama, sitelerin reklam hedefleme veya kullanıcı takibi gibi amaçlarla arka planda çalıştırdığı izleyici çerezleri saptayıp sınıflandırıyor.

Türkiye’den 100 haber sitesinin hız ve gözetim verilerini bu araçlarla derledik ve sonuçları şöyle görselleştirdik:

Dikey eksende, reklam göstermek veya ziyaretçileri takip etmek için haber sitelerinin kaç adet talepte bulunduğu bilgisi var. Yatay eksende ise haber sitelerinin sayfa açılma hızları puanlandırılıyor. Kesik çizgiler, her iki eksendeki ortalama değerleri işaretliyor.

Bu etkileşimli grafiği anlamlandırmak için şu lejant da faydalı olabilir:

Grafikte görüldüğü gibi, haber sitelerinin mobil sürümleri, masaüstü sürümlerinden çok daha yavaş. Oysa günümüzde ziyaretçilerin büyük bölümü mobil cihazları kullanıyor.

İnternetHaber ve Haber Global‘in yanı sıra Sözcü, EnSonHaber ve İhlas Haber Ajansı‘nın masaüstü siteleri, görece az gözetim çerezi kullanırken yüksek sayfa açılma hızlarına ulaşıyor.

İnternetHaber ve EnSonHaber‘in yanı sıra Diken, Karar ve Evrensel, mobil sitelerinde bu açıdan ortalamanın üstünde bir olumlu performans sergiliyor. T24‘ün mobil sitesi de, ortalamanın üstünde takip talebinde bulunmasına karşın görece hızlı.

A Haber ve Cumhuriyet, hem masaüstü hem de mobil ortamda bir yandan ziyaretçilerini ortalamanın üstünde bir yoğunlukta gözetlerken bir yandan da onlara yavaş açılan sayfalar sunuyor. Sabah da özellikle mobil ortamda bu açıdan en kırık notlardan birini alıyor.

Aynı verilere göre en yavaş haber sitesi, Takvim‘in mobil sürümü. Tüm ana göstergelerde 100 sitenin ortalamalarına en yakın haber yayıncısı ise Tele 1‘in masaüstü sitesi.

SEO ve erişilebilirlik alanında en yüksek puanlı haber siteleri

Masaüstü ve/veya mobil sürümleri, Google’ın kendi aracına göre “SEO” alanında 100 tam puan alan haber siteleri şunlar: Hürriyet, Sözcü, Haberler.com, Yeniçağ, İnternetHaber, Gazete Vatan, T24, İHA, Diken, Medyascope, Ulusal Kanal, Haber Global, Karar, KRT, TGRT, Tele 1, Kısa Dalga ve Gerçek Gündem

“Erişilebilirlik” alanında ise İnternetHaber, Mynet ve Diken en yüksek puanları alan siteler. Bu puanı yükseltebilmek için, birçok unsurun yanı sıra, engellilere de sağlıklı bir kullanıcı deneyimi sunacak önlemleri sitenizde almanız gerekiyor.

Ayrıntılı verileri, aşağıdaki tabloda inceleyebilir ve altında yer alan bağlantıdan indirebilirsiniz: 

Tabloda, haber sitelerinin reklam sunucusu (adserver) taleplerinin yanı sıra, kullanıcıyı tanıma ve takip etme amaçlı gözetim taleplerinin (tracking requests) sayısı da yer alıyor. Örneğin Journo'nun gözetim talep analizinin ayrıntılarını şu sayfada inceleyebilirsiniz.

Burada da görüldüğü gibi Journo, kullanıcıyı tanıma ve takip amacıyla bir oturumda sadece 3 adet talepte bulunuyor. Bu taleplerin tamamı, Google Analytics ve WordPress çerezleri tarafından oluşturulan, bir sitede hangi içeriği kaç kullanıcının ziyaret ettiği vb. bilgileri veren anonim trafik verileri için yapılıyor.

Tablodaki kısaltmaların anlamı

Bu arada üstteki tablonun başlıklarında, Google Lighthouse'un "Core Web Vitals Assessment" (Temel Web Göstergeleri Değerlendirmesi) notunu saptayan ve "performans" değerlerini belirleyen ölçümlerin kısaltmalarına yer verdik. Bu kısaltmaların açılımları ise şöyle:

Largest Contentful Paint (LCP): Sayfadaki ana içeriğin (haber siteleri için haberin ana metni) ziyaretçilere görünmesinin ne kadar sürdüğünü ölçer.

First Input Delay (FID): Siteyle ilk kez etkileşime giren kullanıcılara web sayfasının yanıt verme hızını ölçer.

Cumulative Layout Shift (CLS): Haber sitelerinde reklamlar yüklendikçe içeriğin bazen sinir bozucu biçimde yer değiştirdiğini görüyoruz. İşte CLS, web sayfalarının görsel olarak "kararlı" hâle gelme hızını ölçüyor.

First Contentful Paint (FCP): Tarayıcının bir web sayfasındaki ilk içerik parçasını (örneğin haber fotoğrafı) oluşturması için geçen süreyi ölçer.

Interaction to Next Paint (INP): 2024 martından itibaren FID yerine artık daha gelişmiş bu ölçüm kullanılacak. FID sadece kullanıcının sayfayla ilk etkileşimini ölçüyordu. INP ise tüm etkileşimleri dikkate alıp en yavaş olanı raporluyor.

Time to First Byte (TTFB): Tarayıcının bir sayfadan veri talep etmesiyle sunucunun ona ilk veri parçasını göndermesi arasında geçen süreyi ölçer.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: VERİ GAZETECİLİĞİ

Afet bölgesindeki 11 ilden 105 web sitesini inceledik: Haber üretimi deprem sonrası %54 azaldı

İktidar medyası ve Google, deprem haberlerinden bile SEO hileleriyle para kazanıyor

Görme engellilerden haber sitelerine: Engelli birey yok, engellenen birey var

Erdem Cürgen

Dünya gazetesi, ABC Medya ajansı ve Seyahatname dergisinde çalıştı. Hürriyet gazetesinin internet sitesinde spor-siyaset, spor-ekonomi ve spor-toplum konularında 70’ten fazla yazı yazdı. Sportmen Tv’de kendi hazırlayıp sunduğu “Karşı Atak” programını yaptı. Serbest gazeteciliğe devam ediyor.

Journo E-Bülten