Apple’ın son açıklamasıyla yapay zekâ teknolojileri bir kez daha gündeme geldi. Biz de bu kez Türkiye’deki 20 medya kuruluşuna hangi yapay zekâ uygulamalarını kullandıklarını sorduk. Gelen yanıtlar, medyada yapay zekâ kullanımının temel düzeyde kaldığını ve kurumsal politikalar yerine genelde habercilerin bireysel tercihleriyle ilerlediğini gösteriyor. En popüler uygulama, haber kuruluşlarının yarısının kullandığı ChatGPT. Bu uygulamayı, çeviri için sıkça kullanılan DeepL ve Google Translate izliyor.
Merkezi ABD’de bulunan teknoloji devi, “Apple Intelligence” adını verdiği yeni yapay zekâ teknolojisini önceki gün tanıttı. iPhone ve iPad’lerde de kullanılan akıllı kişisel asistanı Siri ile OpenAI’ın ürettiği ChatGPT sohbet botunu bütünleştirme kararı alan Apple’ın kararı, sesli telefon kayıtlarının otomatik deşifre edilmesinden belgelerin yapay zekâ desteğiyle analizine ve metin oluşturulmasına dek birçok alanda medya üretimini etkileyecek.
Dünya medyasında yapay zekânın habercilikte kullanıldığı örnekleri epeydir görüyoruz. Örneğin Washington Post gazetesi spor verilerinden otomatik haber yazmaya 2017’de başlamıştı. Associated Press haber ajansı 2019’da benzer bir adım atmıştı. Reuters ve Bloomberg gibi kuruluşlar da finans haberlerinin otomatik yazımından video üretimine dek birçok alanda yapay zekâdan birkaç yıldır yararlanıyor.
Peki, Türkiye’de medya, son dönemde ortaya çıkan yapay zekâ (YZ) uygulamalarından hangilerini kullanıyor? Bunu 20 haber kuruluşuna sorduk, işte yanıtları:
Artı Gerçek: Şu anda YZ kullanmıyorlar ama planlamada var.
Bianet: ChatGPT, Trint ve DeepL kullanıyorlar.
Cumhuriyet: DeepL ve Google Translate gibi uygulamaları daha çok dış haberler servisi çeviri amacıyla kullanıyor. ChatGPT’yi kullanan editörler var.
DW Türkçe: Farklı birimlerde çeşitli YZ araçları kullanılıyor. Örneğin sosyal medya takip ve analizi için Dataminr tercih ediliyor. Özellikle web analizlerinde, YZ ile geliştirilmiş sistemlerden yararlanıyorlar. Editöryel işler ya da haber yazımı için şu an için kullandıkları bir YZ sistemi DW’de yok. Kurumsal olarak olmasa da editörler zaman zaman DeepL tercih ediyor.
Ensonhaber: Haber etiketlemenin yanı sıra bazı içerik ve görsellerin üretilmesinde ChatGPT kullanılıyor. Haber ve kullanıcı yorumlarında hakaret, küfür gibi içerikler ChatGPT ve Google Gemini vasıtasıyla filtreleniyor.
Evrensel: Çeviride DeepL ve Google Translate kullanılıyor. Ayrıca Midjourney, DALL-E ve Stable Diffusion gibi metinden görsel üreten uygulamalardan yararlanıyorlar.
Gerçek Gündem: YZ kullanmıyorlar. Sadece bir kere bir soru-cevap içeriği hazırlamak için yararlanmışlar.
Halk TV: DeepL ve Google Gemini (eski adı Bard).
Journo: Yazım denetimi için GPT-4 kullanılıyor. Temsilî görsel üretimi için çeşitli YZ uygulamaları tercih ediliyor. Bu içeriğin girişinde de görülebileceği gibi, eğer bir görsel YZ ile üretilmişse bu durum resimaltında belirtiliyor. Görselin hangi komut ve YZ modeliyle üretildiği bilgisine de yer veriliyor.
Kronos: DeepL ve ChatGPT.
Medyascope: ChatGPT kullanılıyor. Çevirilerin yanı sıra olayların arkaplanını yazma, kaynak tarama ve video montaj gibi alanlarda YZ zekâ uygulamalarını denemek istiyorlar.
Rudaw Türkçe: Kürtçe veya İngilizce programların Türkçe dublajı için YZ kullanılıyor.
T24: YZ kullanmıyorlar.
Teyit.org: Zaman zaman ChatGPT ve Deepl. Bunların dışında “Statement PI” adlı bir YZ araçları var. Siyasetçi demeçlerinde doğrulanabilir bilgileri ve vaat cümlelerini otomatik tespit eden ve editörlere detaylı rapor sunan bir YZ aracı geliştiriyorlar. Editöryel planlarının bir parçası da bu tür araçlara yönelik kullanım yönergesi oluşturmak.
TGRT: Seslendirmede YZ kullanılıyor.
Türkiye gazetesi: Haberlerin sesli okunmasında YZ uygulamaları kullanılıyor.
Farklı bölgelerden dört yerel gazeteye de hangi YZ uygulamalarını kullandıklarını sorduk. Ajans Manisa, Gaziantep’in Habercisi, Tigris Haber ve Özgür Kocaeli‘nin ortak yanıtı ChatGPT oldu. Ajans Manisa ayrıca DeepL ve Google Translate’i çeviriler için kullandığını belirtti.
Özetle, 2024 ortası itibarıyla Türkiye medyasında yapay zekâ kullanımının temel düzeyde kaldığını, fazla yaygınlaşmadığını, bu alanda sistematik ve standart bir uygulama sağlayacak kurumsal politikaların henüz geliştirilmediğini görüyoruz. Haber kuruluşlarında, muhabirler ve editörler gibi çalışanlar eliyle, yani büyük ölçüde kişisel tercihlerle yürüyen bir süreç var.
İLGİLİ: YAPAY ZEKÂ HABERLERİ
Yeni araştırma: Yapay zekâ başlıca dezenformasyon kaynağı oldu
“Yapay zekâ farklı fikirlere ulaşmamıza izin vermiyor. Gazeteciler mutlaka bu görevi üstlenmeli”
