Yeni Medya’nın en popüler mecralarından olan dijital oyunlarda gazeteci karakterler nasıl işleniyor? Bu soruyu yanıtlamak için Outlast, Beyond Good & Evil, Resident Evil 2, The Last of Us, Uncharted, Dead Rising ve Heavy Rain adlı oyunları inceledim. Birçok oyunda gazetecilere “kolay lokma” kabilinden önemsiz roller verilse de Outlast serisindeki kadın haberci Lynn’i, gerçeğin peşinde cesurca koşan güçlü bir karakter olarak görüyoruz.
Outlast bir korku oyunu. Bu oyunda araştırmacı gazeteci Miles Upshur olarak gizemli bir hikâyeyi çözmeye çalışıyoruz. Red Barrels’ın piyasaya sürdüğü Outlast serisinde toplam 4 oyun var. İlk oyun 2013’te PC için çıkmıştı. Bu seriyi artık PS 4, Xbox One, MacOS ve Nintendo gibi platformlarda da oynayabiliyoruz.
Outlast, sunduğu korku atmosferini gazetecilikle birleştiren oldukça ilginç bir oyun. Oyun, serbest gazeteci Miles Upshur’ın gizemli bir e-posta almasıyla başlıyor. Terk edilmiş bir psikiyatri kliniğinde yaşanan gizemli olaylara ve yapılan yasadışı deneylere dair sözüm ona belgeleri alan Miles, hemen kliniğe geliyor ve olayın aslını öğrenmeye çalışıyor.
Elbette oyun korku türünde olduğu için karanlık, kasvetli ve oldukça gergin bir ortamda geçiyor. Toplanan her dosya delil niteliğinde. Kaydedilen her görüntü olaylara tanıklık etmeyi sağlıyor. Yine oyunun kendi içindeki dinamiklerine göre Miles, eline bir silah alıp hiçbir zaman kendinsini savunmuyor ki oyunun kendine has yanı da tam olarak burada karşımıza çıkıyor.
Oyunun başından sonuna kadar bir yerlere saklanıyor ve kaçıyoruz. Bu arada olayların aslını öğrenmek için belgeleri toplamaya, kanıtları birleştirmeye ve bulmacanın eksik parçalarını bir araya getirmeye çalışıyoruz. Ha bir de elbette hayatta kalmaya… Çünkü deneylerden kurtulan bazı hastalarla hayatlarını kaybetmiş bedenlerin ruhları bizi öldürmek için mücadele ediyor.
Oyun korku öğelerini öne çıkartırken aynı zamanda aksiyon ve macera gibi alanlara da güzel bir şekilde hitap ediyor. Gazetecilik refleksini de anlatmaya çalışan oyunun Metacritic sayfasındaki puanı 10 üzerinden 8,3, yani oldukça yüksek.
Hikâyesi derindi, devamında da gazeteciler başroldeydi
Bu oyunun sonunu söylememek adına burada detaylara girmiyorum ancak Outlast’ı, korku öğelerini ve derin hikâye kurgusunu beğenenlerin seveceğini söyleyebilirim. Grafikler ve oyun dinamikleri açısından çok doyurucu olmasa da oyunun genel atmosferi yayımlandığı yıllar için oldukça başarılı.
İlk oyunun sevilmesinin ardından geliştiriciler, Outlast Whistleblower DLC’sini kısa süre içinde duyurdu. Bu eklentide, Outlast’in ilk oyunundaki gazeteci karakterimize gönderilen e-posta’nın sahibinin hikâyesi işleniyor. Yani ilk oyunda yaşananları bir adım geriden tekrar oynuyoruz. İlk oyundan çok daha ilginç ve doyurucu olan Whistleblower, adından da anlaşılacağı üzere bir muhbiri ele alıyor.
İlk oyun ve eklentisinde gazetecileri odağa alan yapımcılar, Outlast 2‘de de buna devam ediyor. İkinci oyunda Lynn Langermann, Arizona kırsalında sıradışı şekilde öldürülen hamile bir kadının cinayetini araştıran gazeteci olarak bizleri karşılıyor.
Oyunda kontrol ettiğimiz Blake Langermann, Lynn’in hem eşi, hem asistanı, hem de kameramanı. Bu oyunda da gazeteci karakterlerin oldukça “travmatik ve ölümcül” olayların ortasında kalıyor. Bu kez hikâyede dini öğeleri de işleyen yapımcılar, ilk oyunu oynarken yaşanan çaresizlik hissini bu oyuna yansıtamadığı için eleştirilmişti.
Fantastik öğeleri içinde barındıran Outlast serisi, gazetecilik açısından bakıldığında ilginç noktalara değiniyor. Zira pek çok oyunda “kolay lokma” olan ve çok daha küçük, önemsiz rollerde kendine yer bulabilen gazeteciler, Outlast serisinde gerçeğin peşinde canını hiçe sayan cesur profesyoneller olarak sunuluyor.
Şirketin çevirdiği dolapları ortaya çıkarınca tutuklanan gazeteci
Resident Evil ve Uncharted gibi çok popüler oyun serilerinde de gazeteci karakterlerin işlendiğini görüyoruz.
Resident Evil 2’de küçük bir karakter olarak bizleri karşılıyan Ben Bertolucci, Mansion olayını örtbas etme girişimi sırasında Brian Irons, ve Umbrella şirketini araştırmasıyla kendini gösteriyor. Umbrella şirketinin çevirdiği dolapları ortaya çıkartan gazeteci, tutuklanıyor ve hapse atılıyor.
Arkadaşları tarafından kurtarılmak üzere olan Ben, maalesef oyundaki William Birkin karakteri tarafından öldürülüyor. Ölmeden önce bulduğu kanıtları bir şekilde arkadaşlarına ulaştıran Ben, bir noktada gazetecilikten vazgeçmemiş de oluyor.
Oyunlardaki gazetecilerin de büyük bir çoğunluğu kadınlardan oluşuyor. Bunun bir diğer örneği ise Uncharted serisinde yer alan Elena Fisher.
Amerikalı bir gazeteci olan Elena, oyunun asıl kahramanı olan Nathan Drake’in eşi. Oyunda, televizyon gazetecisi olarak bizleri karşılayan Elena, dış haberler muhabiri. Elena, Sırp asıllı bir savaş suçlusu olan Zoran Lazarević’in hareketlerini takip eden bir gazeteci ve bir bombalı saldırıdan kurtulduğunu kanıtlamaya çalışıyor.
Elena Fisher karakteri oyunda ana karakter olan Drake’in kadın versiyonu gibi işleniyor. Hatta oyunun yönetmeni ve senaryosunu yazan Amy Hennig, Elana’yı tanımlarken şu cümleleri kuruyor:
- Elena, Drake’in kadın versiyonu, o da onun kadar çekici, zeki ve inatçıdır ve tırmanırken veya ateş altındayken kendini kontrol altına alabilir.
Savaşçı ruhuyla oyunda yer alan Elena aynı zamanda oldukça cesur. Sarışın Elena, bazı hikâyelerde kumral ve daha farklı fiziksel özelliklerle işleniyor.
Tartışmalar yaratan, ancak bir yandan hikâye kurgusu ve işlediği konu sayesinde çok sevilen The Last Of Us’da da Lev Benioff adında bir gazeteci vardı. Benioff’un imzasıyla yayımlanan ve dünya nüfusunun %60’ını etkileyen bir beyin enfeksiyonunu anlatan haberin yer aldığı gazete kupürü, oyundaki önemli bir eşyaydı (altta).
Araştırmacı gazetecilerin ve dış habercilerin yanı sıra foto muhabirlerini de dijital oyun senaryolarında birer karakter olarak görüyoruz.
Örneğin 2003’te Ubisoft’un yayımladığı Beyond Good & Evil, kadın foto muhabir Jade‘in hikâyesini anlatıyordu. Bu oyunda da fantastik öğeler vardı. Jade, yetimleri kurtarmak ve hükûmetin yolsuzluklarını ortaya çıkarmak için, birlikte yaşadığı yarı domuz yarı insan amcasıyla güçlerini birleştiriyordu. Çok olumlu yorumlar alan oyunun, Metacritic puanı 83.
Dead Rising’deki gazeteci karakteri Frank West, 2006’da ilk kez karşımıza çıktı. Daha sonra birçok farklı oyunda bu karaktere referans verildi.
Destekleyici bir karakter olarak işlenen West, serbest bir foto muhabirdi. Kararlılık, güçlü, kibar ve terbiyeli bir karakter olarak işlendi. Oyunda ABD tarihinde bilinen ilk zombi salgınından sonra hayatta kalan gazeteci, hayatının hikâyesini almayı başardıktan sonra rezil oluyor ve günümüzdeki “tükenmişlik sendromuyla” karşı karşıya kalıyordu.
Dead Rising’in ana oyununda 36 yaşında olan Frank West, Case West/Off the Record’da 41 yaşında, Watchtower’da 45 yaşında ve Dead Rising 4’te 52 yaşında karşımıza çıktı. Bu son oyunda artık faal haberciliği bırakmış, araştırmacı gazetecilik alanında çalışan bir akademisyen olmuştu.
Genç bir gazeteci olarak Heavy Rain’de karşımıza çıkan Madison Paige ise oyunun ana kahramanlarından ve dört oynanabilir karakterden biriydi.
Yalnız yaşayan genç bir gazeteci olan Paige, esrarengiz bir karakter. Çünkü oyundan önceki yaşamı hakkında detaylı bir bilgi yok. Oyunda 3 Mayıs 1984 tarihinde doğduğu ve 2011’de geçen oyunun olayları sırasında 27 yaşında olduğu belirtiliyor. Oyunda olaylar sarpa sarıyor ve ortaya “kötü bir kâbus” çıkıyor.
Journo’nun geçmişteki içeriklerinde gazetecilik filmlerine değinilmiş, edebiyattan televizyona farklı mecralarda haberci karakterlerin nasıl işlendiği anlatılmıştı. Ben de çizgi romanlardaki kadın gazetecileri ele almıştım.
Burada da görüldüğü gibi haberciler, dijital oyunlarda sık sık rol alıyor. Bayonetta serisindeki Luka Redgrave‘den Batman serisindeki Jack Ryder‘a dek dijital oyunlarda daha birçok gazeteci karakter işlendi, işleniyor.
Dijital oyunlardaki gazeteci karakterler büyük çoğunlukla kadın. En popüler serilerden Outlast ise gazeteciliğin en çok idealize edildiği ve bir kadının, haberinin peşinde cesurca koştuğu oyunlar arasında öne çıkıyor.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Romanlardaki gazeteciler: 100 yıl önce iletişim fakültesi yoktu, basını edebiyatçılar kurdu
Romanlarda kadın gazeteciler: Sektördeki cinsiyetçilik edebiyata yansıyor
Yarım Kalan Aşklar, Şahsiyet, Akıncı: Gazeteci gözünden Türk işi gazeteci dizileri
