Gazetecilerin “Sansür Yasası” diye nitelediği kanun teklifinin meclis görüşmeleri, habercilerin tepki ve protestolarının ardından yeni yasama yılına ertelendi. Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Mahir Ünal, TBMM’nin 1 Temmuz’da tatile gireceğini belirterek “Dezenformasyonla mücadele yasa teklifi yeni yasama döneminde görüşülecek” dedi.
İktidar milletvekillerinin hazırladığı “Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” başlıklı teklif, TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilmiş ve Genel Kurul’a sunulmuştu.
Ulusal ve uluslararası gazetecilik örgütleri kanun teklifine tepki göstermiş, haberciler son günlerde Türkiye’nin dört bir yanındaki kent meydanlarında ve sosyal medyada protesto eylemleri düzenlemişti.
Teklifin yasalaşma sürecinde hükûmetin frene bastığına dair bilgilerin basına yansımasının ardından resmi açıklamayı bugün Mahir Ünal yaptı. Ünal, “Meclis 1 Temmuz’da tatile giriyor. Dezenformasyonla mücadele yasa teklifi yeni yasama döneminde görüşülecek” dedi. TBMM’nin yeni yasama yılı 1 Ekim’de başlayacak.
⚡️ Sokakta ve sosyal ağlarda hep birlikte #SansürYasasınaHayır dedik, teklifi Ekim ayına ertelettik. Sesimize ses olan, profillerini karartan, susmayan, korkmayan, yılmayan tüm dostlarımıza çok teşekkürler. Sonbaharda daha güçlü bir kampanyayla bu tasarıyı çöpe göndereceğiz! pic.twitter.com/2QYHyjpmYZ
— Gazeteciler Sendikası (@TGS_org_tr) June 29, 2022
‘Sansür Yasası’nda neler var?
Dijital medyaya yönelik yeni yasal düzenleme girişimleri geçen yıldan beri tartışılıyor. İlk olarak yeni bir ‘Sosyal Medya Yasası’nın hazırlandığı bildirilmiş, son aylarda ise bu düzenleme için “Dezenformasyon Yasası” ifadesi kullanılmaya başlamıştı. Kapalı kapılar ardında aylardır hazırlanan kanun teklifinin iktidar içinde de tartışma yarattığı bildirilmişti.
Dijital Mecralar Komisyonu ve Adalet Komisyonu’nda kabul edilerek TBMM Genel Kurulu’na sunulan teklif, çeşitli kanunlarda değişiklik öngören bir torba yasa niteliğinde. İlk bölümünde internet haber sitelerinin süreli yayın olarak tanımlanması ve basın kartı ile ilgili düzenlemeler yer alıyor.
İkinci kısım ise “yalan haber” ve “dezenformasyonla mücadele” gerekçesiyle Türk Ceza Kanunu’na “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” başlığıyla yeni bir suç ekliyor. Teklifin 29. maddesi, bu suçu işleyenlere bir yıldan üç yıla kadar hapis öngörüyor.
Ayrıca sosyal ağ sağlayıcılara, bu da dâhil bir dizi suçu işlediği şüphesiyle kovuşturulan kişilerin bilgilerinin adli makamlara teslim zorunluluğu getiriliyor. Bunu yapmayanlara, sosyal medya platformlarının fiilen engellenmesine yol açacak bant daraltma yaptırımı öngörülüyor.
İdari para cezaları ve reklam yasakları gibi idari tedbirler ile yeni tasarruflar da içeren teklif, internet haber sitelerinin süreli yayın kapsamına alırken onların aynı cezai ve hukuki sorumluluklara tâbi olmasını öngörüyor.
7 gazetecilik örgütünden ‘Dezenformasyon Yasası’na tepki: “Sansürü artırır, geri çekin”