Uluslararası Şeffaflık Örgütü′nün dünya çapında yürüttüğü kamuoyu yoklaması 2016 Küresel Yolsuzluk Barometresi yayınlandı. Araştırmada farklı ülkelerdeki yurttaşların ülkelerindeki yolsuzluk düzeyleri hakkında algıları, rüşvet vermeye ilişkin deneyimleri ve rüşvete karşı mücadeleye ilişkin inançları mercek altına alındı. Avrupa ve Orta Asya’daki 42 ülkede gerçekleştirilen araştırmada, dünya çapında yolsuzluğun çok ciddi boyutlarda olduğuna dikkat çekildi.
Türkiye’nin yolsuzluk karnesi
Araştırmanın Türkiye ayağında %45’lik bir kesim yolsuzluğun dört yıl öncesine göre daha yaygın olduğunu, katılımcıların sadece %29’u ise yolsuzluk konusunda bir iyileşme olduğunu düşündüklerini ifade etti. Araştırmaya katılanların %41’i hükümeti yolsuzlukla mücadele konusunda başarılı bulurken, %41’lik bir diğer kesim ise başarısız olduğunu düşündüklerini söyledi. Katılımcıların %62’sinin yürütme erkini oluşturan Bakanlar, Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı kurumu temsilcilerinin yolsuzluğa karıştığını düşündükleri belirtirken, katılımcıların %20’si fikir beyan etmek istemedi. %19 ise, bu kurum ve temsilcilerin yolsuzluğa karışmadıklarını düşündüklerini belirtti.
Yolsuzluk sosyal hizmetlere erişimin önünde engel
Yolsuzluğun sosyal hizmetlere erişimi sırasında, en temel sosyal hakların kullanımında önemli bir sorun ve engel olduğu belirtilen araştırmada, son 12 ayda kamu hizmet ve işlemleri sırasında yurttaşların %23’ünün işsizlik güvencelerinden yararlanmak isterken, %20’sinin yargı süreçlerinde, %18’inin devlet okullarında, %17’sinin diğer okullarda, %16’sının sosyal güvenlik sistemine dair haklarını kullanmak isterken, %12’sinin kamusal sağlık hizmetlerinde, yine %12’sinin iş ve işlemlerine ilişkin resmi belge talebi sırasında ve %11’ininse trafik polisleriyle ilişkilerinde rüşvet ve usulsüz ödeme yoluna başvurduğu belirtildi.
Zenginlerin politikaların belirlenmesindeki etkisi tepki çekiyor
Rapora göre, toplumun %50’lik bir dilimi, zenginlerin hükümet politikalarının belirlenmesinde etkili olmasını bir sorun olarak görürken, %27’lik dilim bunun bir sorun olmadığını ifade ediyor. Toplumun %41’inin şirketlerin partilere ve adaylara bağışlarının sınırlandırılmaması gerektiğini, %36’sı sınırlandırılması ya da tamamen yasaklanması gerektiğini düşündüğünü araştırmada, bu durumun siyasetinin finansmanı konusunda toplumsal farkındalığın artması ihtiyacına işaret ettiği vurgulanıyor.
Yine de umut var
Araştırmadaki umut verici olarak tanımlanan tek sonuç ise toplumun %60’ının sade vatandaşların yolsuzlukla mücadelede bir fark yaratabileceğini düşünmesi. Benzer bir biçimde %64’lük bir kesim toplumun yolsuzluğu ihbar edenleri olumlu karşıladığını, %61’lik bir kesim yolsuzluğa tanık olması durumunda ihbar edeceğini, %62’lik bir kesim de mahkemede bir gün geçirmek zorunda kalsa da ihbar edeceğini ifade ediyor.
