Facebook, Haber Akışı’nda bundan böyle özgün içerikleri ön plana çıkaracağını açıkladı. Dünyanın en yaygın sosyal medya platformu eğer bu vaadini gerçekleştirirse, “kopyala yapıştır” yayıncılarının Facebook kaynaklı trafikleri düşebilir.
ABD merkezli Axios’a konuşan ve haberde ismi verilmeyen Facebook yetkililerine göre yeni algoritma değişikliği, ‘Haber Akışı’ndaki “özgün gazetecilik” ürünlerini sıralamada yükseltecek. Kimin yazdığı belli olmayan mahreçsiz haberler ise daha az kullanıcıya ulaşacak.
- Facebook, hangi özgün haberleri öne çıkaracağını belirlemek için yapay zekâ kullanacağını vurguluyor. Belirli bir konudaki haberler analiz edilip özgün kaynak olarak en sık atıf alan haber belirlenecek.
- Çoğu kullanıcı, sadece kendilerinin veya arkadaşlarının takip ettiği medya kuruluşlarına ait haberleri akışlarında gördükleri için algoritma değişikliğinden çok fazla etkilenmeyecekler. Ama Facebook’a göre bu çerçeve içinde özgün haberlerin ağırlığı artacak.
- Facebook, “özgün gazeteciliğin” ne olduğunu tanımlamak üzere medya kuruluşlarının hem yayından, hem de iş tarafından sorumlu yöneticileriyle bir süredir temas hâlindeydi. Bir yandan da kullanıcı testleri yapıldı. Sonuçta Facebook algoritmasına, özgün haberciliği öne çıkaracak sinyaller eklendiği açıklandı.
- Açıklamaya göre mahreçsiz haberler ve internet sitelerinde yayın ekibinin kimlerden oluştuğuna dair bilgi vermeyenlerin içerikleri de Facebook’ta daha zor yayılacak. Yani özgünlüğün yanı sıra medyanın şeffaflığı, içeriklerin yayılmasında bir etmen olacak.
İngilizce haberlerde başlıyor
Değişiklik, şimdilik sadece İngilizce haber makalelerinin Facebook’taki yayılımını etkileyecek. Ama ilk açıklamadan anlaşılan, bu algoritma değişikliği zamanla diğer ülkelere ve dillere de yayılabilir. Zira açıklamada, bazı ülkelerde gazetecileri korumak için haberlerde imza kullanılmadığı ve bu durumun da dikkate alınacağı belirtiliyor.
Facebook ve Google ateş altında
Facebook’un açıklaması, ABD merkezli dijital platformların bu ülkede kasımda yapılacak seçimler öncesinde yoğun kamuoyu baskısı altında olduğu bir döneme denk geldi.
Facebook, “hiper partizan gürültüye” kulaklarını tıkayıp “nitelikli gazeteciliğin” kaybolup gitmesine göz yummakla suçlanıyordu. Ayrıca platformun kurucusu Mark Zuckerberg’in, ABD Başkanı Donald Trump’ın nefret söylemi diye yerilen paylaşımlarına karşı Twitter’ın aksine hiçbir şey yapmaması eleştirilmişti.
Google da geçen yıl algoritmasını güncellerken özgün gazeteciliği ön plana çıkaracağını duyurmuştu ama Türkiye dâhil birçok ülkede bu arama motorunda sonuç sayfalarını tık tuzakları ve dezenformasyon içerikleri domine etmeye devam ediyor.
İki platform da, algoritma tasarımları nedeniyle, demokratik toplumları kutuplaştıran içerikleri ve asılsız yahut abartılı haberleri ödüllendirmekle eleştiriliyor.
Facebook’un algoritma tarihçesi
Facebook Ağustos 2016’da “tık tuzağı” başlıkları, Ekim 2018’de ise “çalıntı içerikleri” engellemeyi amaçlayan algoritma değişiklikleri açıklamıştı. Bunlar pek etkili olmadı.
Haziran 2016’daki algoritma değişikliği ise bugüne kadarki en dramatik etkiyi yaratan Facebook adımıydı. Bu değişiklikle Facebook’ta arkadaşların ve yakınların paylaşımları öne çıkarılmış ve medya kuruluşlarının içerikleri geri plana atılmıştı.
Bu algoritma değişikliğiyle beraber medya sitelerinin Facebook kaynaklı trafiği dibe vurmuştu. Son bir yıl içinde medya siteleri açısından bu açıdan bir miktar toparlanma görülse de, Facebook trafikleri Haziran 2016 öncesindeki seviyelere hâlâ çıkabilmiş değil.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR – KOPYALA YAPIŞTIR YAYINCILIĞINA KARŞI ÖZGÜN HABERCİLİK
