“Fanustan çıkış: Yeni medya için inovatif çözümler” başlıklı Teyit etkinliği farklı sektör ve disiplinlerden katılımcılarla 15 Haziran’da Ankara’daki CoZone’da gerçekleştirildi. Etkinlikte sunulan yeni bir akademik araştırma, Instagram’ın Türkiye’de bir haber platformu olarak yükselişini ortaya koydu. Panel konuşmacıları ise editör kalitesi, nitelikli gazetecilik ve sürdürülebilir iş modelleri gibi konuların üzerinde durdu.
Açış konuşmasını Teyit kurucusu Mehmet Atakan Foça’nın yaptığı etkinliğin ilk oturumunda Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya bölümünden Çiğdem Bozdağ ile Halkla İlişkiler ve Tanıtım bölümünden Suncem Koçer, Mart 2019’da saha çalışmasını yürüttükleri “Türkiye’de Sosyal Medya ve Yanlış Bilgi” başlıklı araştırmalarının bulgularını paylaştılar.
Türkiye’de bu alanda niteliksel çalışmaların önemi büyük olsa da, güncel ve kapsamlı araştırmaların sayısı yeterli değil. Bu boşluğu dolduran araştırmada, sosyal medyada yanlış bilgiye dair farkındalık, platformlara dair algı ve atfedilen özellikler, haber medyasına duyulan güvensizlik ve doğrulama yöntemleri ile kurumlara dair algı gibi pek çok konuya değinildi.
Şeffaflık politikalarının medya platformları tarafından daha görünür hale getirilmesi, arama motorlarıyla iş birlikleri ve haber tüketimi için hemen her sosyoekonomik gruptan insanın giderek tercih etmeye başladığı Instagram’ın da bir haber platformu olarak düşünülmesi, çalışma kapsamında araştırmacıların dikkat çekici önerilerinden bazılarıydı.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR – REUTERS’IN DİJİTAL HABER RAPORUNDAN TÜRKİYE İLE İLGİLİ 5 ÇARPICI BULGU
Etkinliğin ikinci oturumunda Samican Tandoğdu moderatörlüğünde bir araya gelen Bundle yönetici editörü Atilla Büyükurvay, Harvard Üniversitesi Knight Nieman misafir araştırmacısı Emre Kızılkaya ve Teyit dijital içerik stratejisti Şükrü Oktay Kılıç, medyanın krizden çıkmak için kullanabileceği alternatif iş ve gelir modelleri konusunda bir tartışma yürüttü.
Atilla Büyükurvay: Editör kalitesindeki fark kendisini belli ediyor
Büyükurvay, “Yayıncılar, düşen gelirlerinden kendileri sorumlu. Ana akım medyadaki en büyük aktörlerin paylaştığı son dakika haberleri, ajanstan geldiği haliyle çıplak bilginin ötesine geçmiyor. Bu durumda kendilerini sadece Google trafiğinden reklam geliri elde eden küçük yayıncılardan ayrıştıramıyorlar ve trafiklerinin kayda değer bir kısmını da bu yayıncılara kaybediyorlar” dedi.
“Önceden ana akım medyanın elindeki temel güç olan editör faktörü, haberi en hızlı şekilde girme zorunluluğunun getirdiği zaman kısıtı ile kayboluyor. Editör kadrosunun deneyimli olması, okura ulaşan bilginin kalitesinin yüksek olmasını, neticede de okurun belli bir yayıncıyı tercih etmesini sağlardı. İnternete yeterince önem verilmediğinden, editör kalitesindeki fark da kendisini belli ediyor” ifadesini kullanan Büyükurvay, yanlış hedeflerin tık avcılığına neden olduğunu ve bunun kullanıcıda antipati yarattığını belirtti.
Emre Kızılkaya: Nitelikli gazetecilik her şeyin merkezinde olmalı
Kızılkaya ise dünya medyasının önde gelen kuruluşlarının son yıllarda hızla düşen reklam gelirlerini, daha fazla okur geliri elde ederek telafi etmeye yöneldiğini ve özellikle dijital abonelik alanında birçok farklı gelir ve iş modeli bulunduğunu belirtti. Gazetelerin herhangi mecraya veya platforma bağlı hâle gelmemesi gerektiğini savunan Kızılkaya, dağıtım kanallarının yanı sıra gelir kaynaklarının da çeşitlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Medya kuruluşlarının başarısı için hedef kitle analizi ve süreç yönetiminin de artık kritik önemde olduğunu belirten Kızılkaya, “Ancak en önemlisi, her şeyin merkezine nitelikli gazeteciliği ve onu talep eden sadık okurları koymaktır” dedi.
Şükrü Oktay Kılıç: Sürdürülebilir modellere her geçen gün yaklaşıyoruz
Factory programının çıktıları paylaşıldı
Ankara ve İstanbul’da düzenlenen etkinliklerde yaklaşık 50 katılımcı iki gün boyunca yanlış bilgi sorununun farklı problem sahalarına yönelik yeni çözüm fikirleri ortaya çıkarmışlardı. Bu fikirler medya okuryazarlığının düşük olması, yanlış bilginin geniş alanlara hızlıca yayılabilmesi, teyit ve genel olarak medya platformlarının içinde bulunduğu gelir modeli krizi gibi pek çok soruna dair farklı açılardan çözüm önerileri sunuyor.
Etkinlik sonrası Teyit’ten yapılan açıklamada şöyle denildi: “Bu çözüm önerilerinin geliştirilmesi için gruplara danışmanlık ve çalışma ortamı gibi konularda katkı sunmaya devam edeceğiz. Bu programla öncelikli hedeflerimiz yanlış bilgi sorununu interdisipliner bir ortamda düşünmek, alternatif çözüm yolları üretmek ve en nihayetinde bu alanda çalışacak yeni aktörlere ulaşıp bu sorun etrafında bir topluluk yaratmaktı. Bizim için de bir prototip olan Factory’nin kısa vadede yanlış bilgi sorunuyla mücadele edecek aktörlerin sahaya çıkmasını hızlandıracak bir programa dönüşmesini arzuluyoruz.”
