Haber

Doğrulama inisiyatiflerinin sayısı artıyor: 47 ülke 114 ekip

Gerçekler artık demode hâle gelmiş olsa da, onlara ihtiyacımızın daha da belirginleştiği sır değil. Bu ihtiyaç doğal olarak doğrulama inisiyatiflerinin sayısını arttırıyor.

Duke Reporters’ Lab’in açıkladığı son istatistikler, 47 ülkede 114 doğrulama ekibinin bulunduğunu gösteriyor. Laboratuar ilk kez 2014’te istatistikleri açıkladığında inisiyatiflerin sayısı 44’le sınırlıydı. Bu kısmî artışta elbette organizasyonların kendilerini fact-checking organizasyonu olarak tanımlamaya başlamasının da etkisi var.

Poynter’dan Alexios Mantzarlis’in konuyla ilgili haberine göre ABD fact-checking kuruluşlarının sayısı bakımından liderliği elde tutuyor. Özellikle seçim yılında bu kuruluşların arttığı ancak seçim sonrasında bazı kuruluşların da kapandığı belirtiliyor. Duke Reporters’ Lab, şu an aktif olmayan gerçek kontrol projelerini de takip ediyor. Bunlardan biri olan Avustralya ABC Fact Check Geçen sene yayınını durdurmuştu; ancak grup bu yıl geri dönmek için hazırlık hâlinde.

Dünyadaki doğruluk kontrol inisiyatifleri haritası.

Küresel olarak, Amerika ve Avrupa’da doğruluk denetimi en popüler başlık olmayı sürdürüyor. Doğruluk kontrol çabalarının nispeten kısa ömürlü olduğu Almanya ise dikkate değer bir istisna oluşturuyor. ABD haricinde, tespit edilen fact-check projelerinin çoğunluğu doğrudan bir medya kuruluşuna bağlı değil. Bu projeler kaynağını çoğunlukla STK’lar veya üniversitelerden alıyor.

Okuyucuların daha güvenilir doğrulama mekanizmaları bulmalarına yardımcı olmak için, Poynter’daki Uluslararası Gerçek Kontrol Ağı’nda, tarafsız doğruluk kontrolörleri için bir yönetmelik de hazırlandı.

Journo E-Bülten